Omschrijving (toelichting)

Wij geven de agenda op samenwerking programmatisch invulling en verankeren dit bestuurlijk en ambtelijk organisatorisch zodanig dat daarmee het DNA ‘’dichtbij het leven’’ en Cittaslow-gedachte versterkt worden. De basis voor samenwerking vormt de door de raad in 2019 vastgestelde nota ''doelgericht samenwerken''. Op grond hiervan zal in 2022 net als vorig jaar de focus komen te liggen op een viertal sporen:

1. Lijn 50: Binnen Lijn50 zal in 2022 de Ontwerp-Omgevingsvisie tot stand gebracht worden. Tevens zullen de resultaten van de planvorming rondom de aanpak toeristische druk (Verantwoord Op Weg) ten uitvoer gebracht worden (zie ook programma 4 Wonen & Mobiliteit). Een nadere verdieping rondom de samenwerking binnen Lijn50 zal in 2022 eveneens aan de orde zijn.

2. Middengebied: in 2022 wordt binnen het Middengebied verdere uitvoering gegeven aan de vier programmalijnen van het Middengebied. Vanuit de gemeente Eijsden-Margraten blijven we daarbij zowel ambtelijk als bestuurlijk het voortouw nemen rondom de programmalijn Landbouw en Landschap en participeren we actief in de programmalijnen Toerisme van de Toekomst en Vitale Samenleving. Ten aanzien van de programmalijn Duurzaamheid volgen we de ontwikkelingen die opgepakt worden. 

3. Novi: Zuid-Limburg is begin 2021 vanuit het Rijk aangewezen als NOVI-gebied. Hiermee wordt een duurzame langjarige relatie aangegaan met het Rijk om de strategische opgaven die op Zuid-Limburgse schaal aan de orde zijn verder vorm en inhoud te geven. Voor ons als gemeente betekent dit vanuit de NOVI-gedachte dat vanuit een actiegerichte werkwijze verder geïnvesteerd wordt in het versterken van het unieke Nationaal Landschap Zuid-Limburg, de zgn. Groene Long van Zuid-Limburg. Thans is de gemeente Eijsden-Margraten ambtelijk de aanvoerder van het opgaveteam Groene Long. De strategische agenda die vanuit de Groene Long in 2021 is opgesteld zal in 2022 vanuit een triple helix benadering ten uitvoer gebracht worden. Ontwikkelingen daaromtrent zullen periodiek richting raad gerapporteerd worden.

4. Cittaslow: in 2022 wordt het netwerk van partners (lokaal, regionaal en internationaal) uitgebouwd waarmee we met betrokkenheid van de raad onze identiteit van Cittaslow versterken. In dit licht hopen we - indien Covid geen roet in het eten gooit - onder meer de jumelage met Clervaux eindelijk actief vorm te geven en continueren we het partnerschap Liberation Route Europe (LRE) inclusief het realiseren van de Hiking Trail. Tevens vindt een verdere verkenning plaats rondom de mogelijkheden om te komen tot een Unesco GeoPark Krijtland.

Ten aanzien van deze samenwerkingsvormen bewaken we de synergie met andere samenwerkingsverbanden en –initiatieven op basis van de lokale prioriteiten en gebiedseigen opgaven in relatie tot Cittaslow en Dichtbij het Leven.

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

Conform hetgeen in de programmabegroting is opgenomen heeft regionale samenwerking in 2022 via een viertal sporen plaatsgevonden, zie hieronder. Het voornemen was om in 2022 regionale samenwerkingsvormen nader te verdiepen. Aangezien het onderzoeksrapport naar BRE´s (bestuurlijke regionale ecosystemen) in Zuid-Limburg langer op zich liet wachten dan gedacht, is in 2022 nog niet gestart met betreffende verdieping. In 2023 wordt dit verder opgepakt (zie ook gemaakte afspraken in de begroting). 

1) LIjn50: in 2022 is verder vorm en inhoud gegeven aan het traject van de Omgevingsvisie (zie ook programma 4) alsmede aan het project Team Heuvelland (zie programma 4 Wonen & Mobiliteit).

2. Middengebied: in 2022 is binnen het Middengebied verder uitvoering gegeven aan het Uitvoeringsprogramma Middengebied en met name aan de programmalijnen Landbouw en Landschap en Toerisme van de Toekomst.  Vanuit Eijsden-Margraten is zowel de ambtelijke als bestuurlijke trekkersrol vervult rondom de programmalijn Landbouw & Landschap. In dat licht is in 2022 vanuit het Middengebied opdracht verstrekt aan een extern bureau om een nadere inventarisatie & analyse te maken van de agrarische sector in het Middengebied. Vanuit de programmalijn Toerisme van de toekomst heeft nadere oriëntatie en afstemming plaatsgevonden ten behoeve van de feitelijke oprichting van een toeristisch samenwerkingsplatform om op strategisch niveau verder uitvoering te geven aan de visie VTE.  In dit verband is ook deelgenomen aan de Inspiratiereis Toerisme Vlaanderen in oktober 2022. Verder is in 2022 het Zuid-Limburg Magazine gelanceerd en vervulde de samenwerking Middengebied eveneens een aanjagende rol in Zuid-Limburg voor het verzamelen en ontsluiten van voor de sector relevante data, het verbeteren van de toeristisch-recreatieve infrastructuur (o.a. Netwerk Knopen Lopen), duurzame vernieuwing/innovatie van de sector en de vitalisering van verblijfsaccommodaties.  

3. Novi: In 2022 is vanuit de Novi met name de focus komen te liggen op het project Panorama Zuid-Limburg. In dit project werken Provincie Limburg, het Rijk en diverse gemeenten samen aan een nieuw toekomstbeeld voor Zuid-Limburg in 2050. In 2022 zijn in dit kader diverse opgaven en transities in beeld gebracht die allen een ruimteclaim bevatten (b.v. landbouw, energie, mobiliteit, wonen, landschap, economie etc.). Deze inzichten zijn verwerkt in een synthesekaart waarin een drietal toekomstperspectieven zijn verwerkt die aanzetten tot het maken van nadere keuzes. Dit alles moet uitmonden in een toekomstbeeld die de basis vormt voor een ruimtelijke ontwikkelstrategie voor Zuid-Limburg.

Naast het project Panorama Zuid-Limburg is in de 2e helft van 2022 ingezet op het binnenhalen van een regiodeal om de komende jaren een impuls te geven aan de kwaliteit van leven, wonen en werken voor inwoners en ondernemers. Dit heeft geresulteerd in een bijdrage van het Rijk voor Zuid-Limburg van 45 mln. euro waarvan 25 mln voor de regio Parkstad Limburg en 20 mln voor de regio Maastricht - Sittard Geleen - Heuvelland.

Daarnaast is in 2022 aandacht uitgegaan naar de ontwikkelingen rondom de opgaven op het gebied van Water en Stikstof die door rijksbeleid in 2022 in een stroomversnelling zijn gekomen. Specifiek voor wat betreft de Groene Long is door het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving (OFL) in Q3 2022 op verzoek van het Bestuurlijk Kernoverleg NOVEX Zuid-Limburg een bijeenkomst met maatschappelijke organisaties, bedrijven, kennisinstellingen en overheden over samenwerking rond ruimtelijke opgaven georganiseerd.  Tijdens de bijeenkomst zijn deelnemers met elkaar in gesprek gegaan over samenwerken aan een toekomstperspectief voor de stapeling aan opgaven in de blauw-groene structuren in Zuid-Limburg en het versterken van de kwaliteiten van het unieke Nationaal Landschap Zuid-Limburg. . Deze opgaven zijn sterk vervlochten met elkaar en vragen om samenhangen en (lands-) grensoverschrijdende oplossingen en aanpak. We zijn nog in afwachting van de resultaten en de adviezen van het OFL. 

4. Cittaslow: in 2022 is het netwerk van partners (lokaal, regionaal en internationaal) actief gehandhaafd. De mogelijke uitbreiding van het lokale netwerk Cittaslow ambassadeurs  is aangehouden. Wel is in samenspraak met het huidige netwerk bekeken hoe in de toekomst verder vorm en inhoud te geven aan het Cittaslow gedachtengoed en de samenwerking daarbinnen. 

Jumelage Clervaux: In verband met corona zijn in de periode 2020 – 2022 geen activiteiten georganiseerd en is het formeel aangaan van de jumelage uitgesteld. In juli 2022 heeft een overleg plaatsgevonden tussen de beide burgemeesters waarbij is afgesproken dat - samen met de nieuwe burgemeester van Eijsden-Margraten - de jumelage vanaf 2023 weer zal worden opgepakt.  

We hebben het partnerschap Liberation Route Europe (LRE) inclusief het realiseren van de Hiking Trail gecontinueerd en hebben dit verbonden met onze lokale initiatieven (fiets- en wandelroutes, herdenkingsmonumenten).  

Gezien de veelheid aan ontwikkelingen en vraagstukken die lopen heeft een nadere verkenning in de regio om te komen tot een Unesco GeoPark Krijtland in 2022 niet plaatsgevonden.