Financiële jaarrekening

Het resultaat over het jaar 2022 bedraagt €2.133.770 positief. Het resultaat kan worden gesplitst in het resultaat vóór bestemming en het resultaat na bestemming.

Bij het resultaat vóór bestemming  is dit gezuiverd van dotaties en onttrekkingen aan reserves. Hierdoor kan beter inzicht worden verschaft in structurele en incidentele dekkingsmiddelen.

Inleiding
De jaarrekening is opgesteld conform voorschriften welke zijn opgenomen in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Voor zover het BBV géén specifieke grondslagen voorschrijft is aangesloten bij algemene waarderingsgrondslagen zoals opgenomen in BW2 Titel 9.

Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
Algemeen
De waardering van de activa en de passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het betreffende balansonderdeel anders is vermeld, worden de activa en de passiva opgenomen tegen nominale waarden.

De baten en lasten worden, conform het “matching-principe”, toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben, onverschillig of zij tot inkomsten of uitgaven in dat jaar hebben geleid. Baten en winsten worden hierbij slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd, conform het “Realisatieprincipe”. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden vóór het einde van het begrotingsjaar worden, conform het “voorzichtigheidsprincipe”, in acht genomen indien zij vóór het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Dividendopbrengsten van deelnemingen worden eerst dan als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt.

Met betrekking tot de verwerking van de Algemene Uitkering heeft de commissie BBV een stellige uitspraak gedaan. Deze uitspraak houdt in dat in de jaarrekening de Algemene Uitkering wordt opgenomen conform de in het jaar laatst gepubliceerde accresmededeling. De gemeente Eijsden-Margraten verwerkt de Algemene Uitkering op basis van daadwerkelijke ontvangsten, alsmede de op basis van de accresmededeling nog te ontvangen Algemene uitkering over het verslagjaar (factuurstelsel).

Met betrekking tot de eigen bijdragen die het CAK int en aan de gemeente afdraagt, geldt op basis van de Kadernota rechtmatigheid 2017 van de Commissie BBV het volgende: Gemeenten kunnen op basis van de overzichten van het CAK enkel de aantallen personen, soort en omvang van de zorgverlening beoordelen met de eigen WMO-administratie. Probleempunt is dat door het ontbreken van inkomensgegevens op deze overzichten de informatie over de eigen bijdrage ontoereikend is om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en de volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen.
Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen géén gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat door de gemeenten geen zekerheid over de omvang en hoogte van de eigen bijdragen kan worden verkregen als gevolg van het niet kunnen vaststellen van de juistheid op persoonsniveau, zoals hiervoor is toegelicht.

Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt;
daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke.
Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (bijvoorbeeld reorganisaties) dient wel een verplichting opgenomen te worden.

Specifiek voor de gemeente Eijsden-Margraten
In onderhavige programmarekening is rekening gehouden met de verordeningen welke op grond van de artikelen 212, 213 en 213a door de raad zijn vastgesteld, alsmede met de nota waarderen en afschrijven vaste activa gemeente Eijsden-Margraten.

Er wordt afgeschreven en rente berekend over de balanswaarde per 1 januari van het boekjaar.

Balans

Algemeen
De activazijde van de balans geeft inzicht in bezittingen van de gemeente. Niet alle investeringen die de gemeente in het verleden heeft gedaan, zijn terug te vinden op de activazijde van de balans. Investeringen die werden gedekt uit reserves zijn als het ware in een keer afgeschreven en hebben geen boekwaarde. Zo is het dus goed mogelijk dat de gemeente activa bezit die geen boekwaarde hebben, maar wel een waarde hebben in het economische verkeer. Dit zijn stille reserves.
Anderzijds worden eventuele duurzame waardeverminderingen van activa onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar in aanmerking genomen op het moment van constateren.

Op de passivazijde van de balans wordt inzicht gegeven hoe de gemeente deze bezittingen financiert:
door middel van eigen vermogen of vreemd vermogen.

Activa

De gemeente Eijsden-Margraten hanteert, conform het BBV, de algemene grondslagen ten aanzien van waardering, activering en afschrijving van vaste activa. Voor zover ten aanzien van individuele activaklassen daarnaast nog specifieke grondslagen van toepassing zijn, wordt hier bij de desbetreffende toelichtingen nader op ingegaan.

Nota waarderen en afschrijven vaste activa
De nieuwe nota "waarderen en afschrijven vaste activa” is in februari 2023 vastgesteld. Deze jaarrekening dient echter nog onder de "oude nota" te worden opgesteld.

Vaste activa

Immateriële vaste activa
In de balans worden onder de immateriële vaste activa afzonderlijk opgenomen:
- kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio
- kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief
- bijdragen aan activa in eigendom van derden.

De afschrijvingsduur voor de immateriële vaste activa - zijnde kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio - is maximaal gelijk aan de looptijd van de lening.

De afschrijvingsduur voor de immateriële vaste activa - zijnde kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief - is ten hoogste vijf jaar.

Kosten voor onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief kunnen worden geactiveerd indien:
• het voornemen bestaat het actief te gebruiken of te verkopen;
• de technische uitvoerbaarheid om het actief te voltooien vaststaat;
• het actief in de toekomst economisch of maatschappelijk nut zal genereren en;
• de uitgaven die aan het actief zijn toe te rekenen betrouwbaar kunnen worden vastgesteld.

De onder de kosten van onderzoek en ontwikkeling geactiveerde voorbereidingskosten voor grondexploitaties voldoen aan de volgende voorwaarden:
• de kosten passen binnen de kostensoortenlijst (artikel 6.2.4) van het Bro; en
• de kosten blijven maximaal vijf jaar geactiveerd staan onder de immateriële vaste activa. Na maximaal vijf jaar hebben de kosten geleid tot een actieve grondexploitatie, danwel worden deze afgeboekt ten laste van het jaarresultaat; en
• plannen tot ontwikkeling van de grond waarvoor de voorbereidingskosten worden gemaakt, hebben bestuurlijke instemming, blijkend uit een raads- of ? indien gedelegeerd ? collegebesluit.

Bijdragen aan activa in eigendom van derden worden gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. Hierbij is de afschrijvingsduur maximaal gelijk aan die van de activa waarvoor de bijdrage aan derden wordt verstrekt.
Bijdragen aan activa in eigendom van derden kunnen worden geactiveerd, indien:
• er sprake is van een investering door een derde;
• de investering bijdraagt aan een publieke taak;
• de derde zich heeft verplicht tot het daadwerkelijk investeren, op een wijze zoals is overeengekomen en;
• de bijdrage kan worden teruggevorderd, indien de derde in gebreke blijft of de gemeente anders recht kan doen gelden op activa die samenhangen met de investering.

De andere categorieën immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven.

Materiële vaste activa
In de balans worden onder de materiële vaste activa afzonderlijk opgenomen:
- investeringen met een economisch nut;
- investeringen met een economisch nut waarvoor een heffing kan worden geheven;
- investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut.

Materiële vaste activa met een economisch nut
In erfpacht uitgegeven gronden
De gemeente Eijsden-Margraten heeft géén in erfpacht uitgegeven gronden.

Overige investeringen met economisch nut
De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige kosten welke rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven.
Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. In het verslagjaar heeft een dergelijke vermindering overigens niet plaatsgevonden. Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken.

Materiële vaste activa met een economisch nut waarvoor een heffing kan worden geheven
Wanneer investeringen grotendeels worden gedaan voor riolering of voor het inzamelen van huishoudelijk afval, dan worden deze investeringen op de balans opgenomen in een aparte categorie:
Materiële vaste activa met een economisch nut waarvoor een heffing kan worden geheven.

Voor een overzicht van de gehanteerde afschrijvingstermijnen wordt volledigheidshalve verwezen naar de nota waarderen en afschrijven vaste activa.

Specifieke grondslagen ten aanzien van materiële vaste activa:
• alle investeringen met een economisch nut worden geactiveerd;
• investeringen hebben een economisch nut indien ze verhandelbaar zijn en/of ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen;
• kunstvoorwerpen met een cultuur-historische waarde worden niet geactiveerd;
• investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut worden geactiveerd;
• voor zover investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut worden geactiveerd, kan hierop extra worden afgeschreven;
• over grond wordt niet afgeschreven.

Financiële vaste activa
In de balans worden onder de financiële vaste activa afzonderlijk opgenomen:
- kapitaalverstrekkingen aan:
• deelnemingen
• gemeenschappelijke regelingen
• overige verbonden partijen
- leningen aan:
• openbare lichamen als bedoeld in art. 1, onderdeel a Wet Fido
• woningbouwcorporaties
• deelnemingen
• overige verbonden partijen
- overige langlopende leningen
- uitzettingen in ’s Rijks schatkist met een rentetypische looptijd langer dan één jaar
- uitzettingen in Nederlands schuldpapier met een rentetypische looptijd langer dan één jaar
- overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

Van een deelneming is krachtens artikel 1 lid e BBV sprake als de gemeente participeert in het aandelenkapitaal van een NV of BV.
Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering niet noodzakelijk gebleken.

Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen respectievelijk nominale waarde, respectievelijk nominale waarde verminderd met ontvangen aflossingen. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht.

De onder financiële vaste activa opgenomen leningen verstrekt aan derden en (overige) uitzettingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, verminderd met ontvangen aflossingen. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht.

Vlottende activa

Algemeen
Onder de vlottende activa zijn afzonderlijk opgenomen:
- de voorraden
- de uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
- de liquide middelen, en
- de overlopende activa.

Voorraden
In de balans worden onder de voorraden afzonderlijk opgenomen:
- grond- en hulpstoffen, zijnde overige grond- en hulpstoffen
- onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie
- gereed product en handelsgoederen
- vooruitbetalingen op voorraden.

De gemeente Eijsden-Margraten heeft géén voorraden grond- en hulpstoffen.

De onder de onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie worden opgenomen tegen de verkrijgingprijs vermeerderd met de vervaardigingkosten verminderd met de opbrengsten wegens de gerealiseerde verkopen en ontvangen (rijks-)subsidies.
De vervaardigingskosten omvatten de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend zoals grondaankopen, kosten van bouw- en woonrijp maken (grondwerk en aanleg van infrastructurele voorzieningen), uitvoering van benodigde onderzoeken (bodem, archeologie, civieltechnisch onderzoek etc.), overige plan- en advieskosten en rentekosten over de aanwezige boekwaarden.

Ten aanzien van winstneming bij bouwgronden in exploitatie wordt de zogenaamde “Percentage-Of-Completion” – methode toegepast. Dit houdt in dat winstneming verhoudingsgewijs dient te geschieden naar gelang de voortgang van realisatie van kosten en opbrengsten binnen de betreffende exploitatie.
Voor eventuele verwachte negatieve resultaten, waarvoor de omvang per balansdatum onzeker is doch redelijkerwijs is in te schatten, wordt een voorziening gevormd.

Bij de periodieke evaluatie van resultaatontwikkeling van de individuele exploitaties wordt rekening gehouden met:
• Indien locaties (versneld) tussentijds in exploitatie worden genomen, kunnen er significante wijzigingen in de boekwaarden op treden als gevolg van verkooptransacties, kosten verbonden aan uitvoering, en het rente-effect over de aanwezige boekwaarden.
• Indien locaties vertraagd in exploitatie worden genomen – c.q. als “warme grond” worden aangehouden – worden de kapitaallasten over de boekwaarden van betreffende gronden ten laste van het begrotingssaldo en / of reserves gebracht (in plaats van jaarlijkse bijschrijving op de aanwezige boekwaarden).
• Indien locaties naar verwachting niet meer (of slechts gedeeltelijk) in exploitatie worden genomen, wordt op het moment van constatering ter grootte van de op dat moment aanwezige boekwaarde (gedeeltelijk) een verliesvoorziening gevormd ten laste van het rekeningsaldo en / of reserves.
Onder de voorraden gereed product en handelsgoederen worden activa opgenomen waarvoor het stellige voornemen tot vervreemding bestaat. Deze worden gewaardeerd tegen historische verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met gedane lineaire afschrijvingen tot moment van “sfeerovergang”.
Indien de marktwaarde duurzaam lager is dan boekwaarde, vindt waardering tegen marktwaarde.
Per balansdatum zijn er géén activa aanwezig waarvoor een dergelijk stellig voornemen bestaat.

De gemeente Eijsden-Margraten heeft géén vooruitbetalingen verricht op voorraden.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
Onder de uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar worden afzonderlijk opgenomen:
- vorderingen op openbare lichamen
- verstrekte kasgeldleningen aan openbare lichamen als bedoeld in art. 1, onderdeel a Wet Fido
- overige verstrekte kasgeldleningen
- uitzettingen in ’s Rijks schatkist met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
- rekening-courantverhouding met het Rijk
- rekening-courantverhoudingen met niet-financiële instellingen
- uitzettingen in Nederlands schuldpapier met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
- overige vorderingen
- overige uitzettingen.

Vorderingen worden tegen de nominale waarde gewaardeerd, onder aftrek van eventuele voorzieningen voor oninbare vorderingen.

Financiële verordening
Voor openstaande vorderingen wordt een voorziening wegens oninbaarheid getroffen op basis van een statische beoordeling op oninbaarheid van de individuele openstaande vorderingen.

Liquide middelen
In de balans worden onder de liquide middelen de kas-, bank- en girosaldi opgenomen.
Dit betreft allen saldi luidende in Euro’s.
Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

Overlopende activa
De overlopende activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Onder de overlopende activa worden afzonderlijk opgenomen:
- De van Europese en Nederlandse (overheids)lichamen ontvangen voorschotten die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen
- Overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde bedragen.

Passiva

Algemeen
Op de balans worden de passiva onderscheiden in vaste en vlottende passiva.
Tenzij anders vermeld worden passiva gewaardeerd tegen nominale waarde.
 
Vaste passiva
Algemeen
Onder de vaste passiva worden afzonderlijk opgenomen:
- eigen vermogen;
- voorzieningen
- vaste schulden, met een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

Nota reserves en voorzieningen gemeente Eijsden-Margraten
De nieuwe nota "reserves en voorzieningen" is in februari 2023 vastgesteld. Deze jaarrekening dient echter nog onder de "oude nota" te worden opgesteld. 

Eigen vermogen
Het eigen vermogen bestaat uit de reserves, alsmede het resultaat vóór bestemming volgend uit de programmarekening. De winstbestemming over het afgelopen boekjaar vindt plaats in het (volgend) jaar van vaststelling, conform het hiertoe strekkende raadsbesluit.

In de balans worden de reserves onderscheiden naar:
- de algemene reserve
- de bestemmingsreserves.

Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan de raad een bepaalde bestemming heeft gegeven.

Voorzieningen
Voorzieningen worden gevormd wegens:
• verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten.
• op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten.
• van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden, met uitzondering van de van de Nederlandse en Europese overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek
bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren.
Genoemde voorschotbedragen worden afzonderlijk verwerkt onder de overlopende passiva.
• kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.
• de bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing wordt geheven.

De vorming van een voorziening, dan wel een dotatie aan een reeds bestaande voorziening, is als een last in het betreffende boekjaar verantwoord. Alle aanwendingen aan voorzieningen zijn rechtstreeks ten laste van de voorziening gebracht en in het verslagjaar niet ten laste van de exploitatie verantwoord.

Voorzieningen worden niet gevormd voor aan jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Rentetoevoegingen aan voorzieningen zijn niet toegestaan.

Eventuele voorzieningen wegens oninbaarheid worden (aan de actiefzijde) met de nominale waarde van leningen en vorderingen verrekend.
Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies.

De (onderhouds)egalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die ter zake geformuleerd zijn.
In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen is het beleid ter zake nader uiteengezet.

De rioolvoorziening en de afvalvoorziening zijn verwerkt o.b.v. nominale waarde en met inachtneming van artikel 44, lid 2 BBV. Vanuit het GRP en het afval is er geen inzicht in de wijze waarop het tarief is opgebouwd en is een voorziening o.b.v. artikel 44, lid 1 onderdeel d BBV niet mogelijk.

Vaste schulden
In de balans worden onder de vaste schulden afzonderlijk opgenomen:
- Obligatieleningen
- Onderhandse leningen van:
• Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen
• Binnenlandse banken en overige financiële instellingen
• Binnenlandse bedrijven
• Openbare lichamen als bedoeld in art. 1, onderdeel a Wet Fido
• Overige binnenlandse sectoren
• Buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren
- Door derden belegde gelden
- Waarborgsommen
- Overige leningen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde (hoofdsom), verminderd met het totaal van de gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. De gemeente Eijsden-Margraten heeft géén verplichtingen voortvloeiend uit financial leaseovereenkomsten en overige leningen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

Vlottende passiva

Algemeen
De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Onder de vlottende passiva worden afzonderlijk opgenomen:
- de netto-vlottende schulden, met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
- de overlopende passiva.

Netto-vlottende schulden, met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
In de balans worden onder de netto-vlottende schulden afzonderlijk opgenomen:
- kasgeldleningen aangegaan bij openbare lichamen als bedoeld in art 1, onderdeel a Wet Fido
- overige kasgeldleningen
- bank- en girosaldi
- overige schulden.

Overlopende passiva
In de balans worden onder de overlopende passiva afzonderlijk opgenomen:
- Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot uitbetaling komen, met uitzondering van jaarlijks aan terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van 
   vergelijkbaar volume;
- De van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren;
- Overige vooruit ontvangen bedragen en overlopende passiva, die ten bate van de volgende begrotingsjaren komen.

Garantstellingen
Aan de passiefzijde van de balans wordt- buiten de balanstelling - opgenomen het bedrag waartoe aan natuurlijke en rechtspersonen borgstellingen of garantstellingen zijn verstrekt.
Onder de toelichting op de balans is omtrent de hieruit voortvloeiende verplichtingen onder “niet in de balans opgenomen verplichtingen” een nadere toelichting opgenomen.

Single audit en single information (SiSa)
Met ingang van het rekeningjaar 2006 is single information en single audit ingevoerd voor een groot aantal specifieke uitkeringen.
Met de invoering zijn aparte verantwoordingen, controleprotocollen en accountantscontroles voor deze specifieke uitkeringen vervallen. In plaats hiervan moet ingaande 2006 in de jaarrekening een bijlage als toelichting op de jaarrekening worden opgenomen met daarin de verantwoordingsinformatie over de voor de gemeente van toepassing zijnde specifieke uitkeringen.

Vaste activa
Het verloop van de vaste activa was in 2022 als volgt (bedragen in duizenden):

Activaklassen welke niet van toepassing zijn, zijn als zodanig niet in bovenstaand verloopoverzicht opgenomen. Voor een overzicht van de belangrijkste investeringen wordt verwezen naar bijlage “overzicht restant-kredieten 2022”. 

De afschrijvingen worden lineair berekend; Voor een overzicht van de gehanteerde afschrijvingstermijnen wordt volledigheidshalve verwezen naar de nota waarderen en afschrijven vaste activa.

Immateriële vaste activa

Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen, agio / disagio
De post “kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen, agio / disagio” betreft: 
•    Marktwaardeverrekening welke in 2017 is voldaan bij vervroegde aflossing van de lopende onderhandse leningen.

Het verloop was in 2022 als volgt:

De mutaties betreffen: 
Afschrijvingen
-    Afschrijving Boekresultaat / marktwaardeverrekening         € 186.711 

Bijdragen aan activa in eigendom van derden
In 2022 hebben geen investeringsbijdragen aan activa in eigendom van derden plaatsgevonden.
 
Financiële vaste activa

Kapitaalverstrekkingen 
De post kapitaalverstrekkingen heeft betrekking op de volgende deelnemingen:

Essent N.V.
In 2009 is een groot deel van Essent (67%) verkocht aan RWE. De voormalige aandeelhouders van Essent blijven eigenaar van de aandelen in Enexis Holding N.V. (netwerkbedrijf), Essent Milieu Holding B.V. en Publiek Belang Elektriciteitsproductie B.V. (centrale Borssele). Deze aandelen hebben een aanzienlijke actuele waarde en blijven op grond van de provinciale en gemeentelijke verslagleggingregels (BBV) gewaardeerd op verkrijgingsprijs.

Naast deze deelnemingen bezitten de aandeelhouders 100% van de aandelen in Claim Staat Vennootschap B.V., welke ter zekerheid dient van mogelijke claims, voortvloeiende uit de transactie of rechtshandelingen van voor de verkoop. 

MTB Regio Maastricht N.V.
MTB Regio Maastricht N.V. heeft een negatief eigen vermogen. De aandeelhouders hebben begin 2018  uitgesproken dat de continuïteit van de onderneming gegarandeerd blijft. Derhalve vindt waardering tegen nominale waarde plaats. Wij verwijzen in dit kader tevens naar de onder de passiva opgenomen garantstelling.

Leningen aan woningbouwcorporaties
De leningen aan woningbouwcorporaties betreffen de aan Woonpunt doorgesluisde geldleningen. Dit in verband met de verkoop van het gemeentelijk Woningbedrijf per 1 januari 1998.

Het verloop was in 2022 als volgt:

Leningen aan deelnemingen
De leningen aan deelnemingen betreft een in 2020 aan Enexis Holding NV verstrekte lening ter versterking van haar eigen vermogen. Dit betreft een converteerbare hybride aandeelhouderslening ter grootte van € 1.871.465,-, met een looptijd van 10 jaar en een rentevergoeding van 1,4% per jaar.

Het verloop was in 2022 als volgt:

Overige langlopende leningen
Dit betreft:

• 40-jarige renteloze Hypothecaire lening BMR ad oorspronkelijk groot € 500.000; Hierbij wordt de aflossingstermijn jaarlijks, op verzoek hiertoe, kwijtgescholden.
• 30-jarige lineaire Hypothecaire Lening Stichting Dorpshuis Mheer met een oorspronkelijke hoofdsom ad € 208.600, met als onderpand het pand gelegen aan de Dorpsstraat 3 te Mheer, met een rentevergoeding van 1,78% per jaar, en lineaire aflossing in 30 jaar middels betaling van maandelijkse termijnen.
• 30-jarige lineaire Hypothecaire Lening Stichting Cultureel Centrum Eijsden met een oorspronkelijke hoofdsom ad €  400.000, met als onderpand het pand gelegen aan de Breusterstraat 21-23 te Eijsden, met een rentevergoeding van 1,78% per jaar, en lineaire aflossing in 30 jaar middels betaling van maandelijkse termijnen.
• 30-jarige lineaire Hypothecaire lening Koninklijke Oude Harmonie (KOH) Eijsden met een oorspronkelijke hoofdsom ad € 185.000,-, met als onderpand het pand gelegen aan de Prins Bernhardstraat 4 te Eijsden, met een rentevergoeding van 1,78% per jaar, en lineaire aflossing in 30 jaar middels betaling van maandelijkse termijnen.
• 30-jarige lineaire Hypothecaire lening Stichting Sociaal Centrum Eijsden met een oorspronkelijke hoofdsom ad €  433.300,-, met als onderpand het pand gelegen aan de Prins Hendrikstraat 21 te Eijsden, met een rentevergoeding van 1,78% per jaar, en lineaire aflossing in 30 jaar middels betaling van maandelijkse termijnen.
• 30-jarige lineaire Hypothecaire lening Stichting Gemeenschapshuis Cadier en Keer met een oorspronkelijke hoofdsom ad €  250.000,-, met als onderpand het gemeenschapshuis met ondergrond en verdere aanhorigheden gelegen aan de Limburgerstraat 78 te Cadier en Keer, met een rentevergoeding van 1,78% per jaar, en lineaire aflossing in 30 jaar middels betaling van maandelijkse termijnen.
• 4-jarige renteloze lening De Van Schaikstichting met een oorspronkelijke hoofdsom ad € 134.050. Hierbij vindt terugbetaling uiterlijk 31 juli 2025 plaats, of zoveel eerder als dat 2 maanden zijn verstreken na ontvangst door De Van Schaikstichting van de vastgestelde Leader-subsidie van de Provincie Limburg. 
• Leningen u/g zonnepanelenproject; Dit betreffen 15-jarige annuïtaire leningen aan individuele huishoudens en instellingen binnen de gemeente ten behoeve van de aanschaf en aanleg van zonnepanelen, met een vast rentepercentage van 1%.
• Leningen u/g PlusJeHuis; Dit betreffen 15-jarige annuïtaire leningen aan individuele huishoudens binnen de gemeente ten behoeve van de aanschaf en aanleg van duurzaamheidsmaatregelen, met een vast rentepercentage van 1%.

Maatwerkleningen u/g Verordening Duurzaamheidslening:

• 15-jarige annuïtaire Maatwerklening aan een agrarisch bedrijf te Eijsden met een oorspronkelijke hoofdsom ad €  204.845,-, met als onderpand een door geldnemers verkregen vordering inzake SDE+ subsidie alsmede de PV-installatie waarvoor de lening verstrekt is, met een rentevergoeding van 1,00% per jaar, en annuïtaire aflossing in 15 jaar middels betaling van maandelijkse termijnen.
• 15-jarige annuïtaire Maatwerklening aan een agrarisch bedrijf te Eijsden met een oorspronkelijke hoofdsom ad €  250.000,-, met als onderpand een door geldnemers verkregen vordering inzake SDE+ subsidie alsmede de PV-installatie waarvoor de lening verstrekt is, met een rentevergoeding van 1,00% per jaar, en annuïtaire aflossing in 15 jaar middels betaling van maandelijkse termijnen.
• 15-jarige annuïtaire hypothecaire Maatwerklening aan een agrarisch bedrijf Honthem met een oorspronkelijke hoofdsom ad €  68.400,-, met als onderpand het hypotheekrecht op een drietal percelen gelegen aan de Heeresteeg te Honthem, met een rentevergoeding van 1,00% per jaar, en annuïtaire aflossing in 15 jaar middels betaling van maandelijkse termijnen.
  
  

Gemeentelijk aandeel in verstrekte Startersleningen.  

Het verloop was in 2022 als volgt:

Overzicht (benaderde) actuele waarde
Per 31 december 2022 waren er géén activa aanwezig waarvan op korte termijn afstoting overwogen wordt. Derhalve is géén overzicht opgenomen van de (benaderde) actuele waarde.
 

Vlottende activa

Voorraden
-    De onderhanden werken zijn opgenomen tegen de verkrijgingprijs vermeerderd  met de vervaardigingkosten verminderd met de opbrengsten wegens de gerealiseerde verkopen en ontvangen 
(rijks-)subsidies. De vervaardigingskosten omvatten de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend  zoals grondaankopen, kosten van bouw- en woonrijp maken (grondwerk en aanleg van infrastructurele voorzieningen), uitvoering van benodigde onderzoeken (bodem, archeologie, civieltechnisch onderzoek etc.), overige plan- en advieskosten en rentekosten over de aanwezige boekwaarden.
-    Gereed product en handelsgoederen omvat de boekwaarde van bedrijfsgebouwen, gronden en terreinen waarvoor per balansdatum het stellige voornemen tot vervreemding bestaat. Hiervan was per eind 2021 géén sprake.
Ten aanzien van winstneming bij bouwgronden in exploitatie wordt de zogenaamde “Percentage-Of-Completion” – methode toegepast. Dit houdt in dat winstneming verhoudingsgewijs dient te geschieden naar gelang de voortgang van realisatie van kosten en opbrengsten binnen de betreffende exploitatie. 

Het verloop van de voorraden was in 2022 als volgt:  

Nadere toelichting op de post voorraden onderhanden werk:

Hiervan zijn aan te merken als actieve grondexploitaties:
-    Karreweg fasen II, St. Geertruid
-    Mheerderweg Noord, Banholt

Hiervan zijn faciliterend en projecten:
-    Heiligerweg, Margraten
-    Centrumplan, Eijsden
-    Voorbereidingskrediet Kampweg, Gronsveld

Het meerjarig verloop in boekwaarden en verwachtingen omtrent kosten en opbrengsten zijn gebaseerd op de feitelijk gerealiseerde boekwaarden per 31 december 2022 (onder aftrek van voorzieningen voor oninbare verliezen), (bijgestelde) begrotingscijfers voor het boekjaar 2023, en aangevuld met de in de meerjarenbegroting 2023-2026 geraamde gelden voor de aankoop van gronden, aanleg van infrastructurele voorzieningen, uitvoering van benodigde onderzoeken (bodem, archeologie, civieltechnisch onderzoek, etc.) en eventuele advieskosten. 
Kosten en opbrengsten worden hierbij geraamd tegen nominale waarde, zonder inflatiecorrectie.

Voor een nadere toelichting op de grondexploitaties wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor openstaande vorderingen, niet zijnde vorderingen van openbare lichamen, wordt een voorziening wegens oninbaarheid gevormd. Dit door middel van een statische beoordeling op oninbaarheid van de individuele openstaande vorderingen. 

Het te vorderen bedrag kan als volgt worden gespecificeerd:

Onder de vorderingen op openbare lichamen is een vordering opgenomen op de belastingdienst 
inzake (compensabele) BTW ad € 3,889 mln. 

Liquide middelen
De liquide middelen zijn als volgt samengesteld:

Overlopende activa
Dit betreft de per balansdatum vooruitbetaalde bedragen en de per balansdatum nog te vorderen posten zoals de rente op leningen en deposito’s. De post is als volgt samengesteld:

Nadere toelichting op de post van EU en NL lichamen nog te ontvangen voorschotten die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel (bedragen * € 1.000) :

Reserves en voorzieningen
Het verloop van de reserves en de voorzieningen kan als volgt worden weergegeven:

Een gedetailleerd verloopoverzicht per reserve en voorziening alsmede een toelichting op de post reserves en voorzieningen:

In de onttrekkingen aan reserves zijn verminderingen opgenomen ter dekking afschrijvingen op activa / kapitaallasten ad € 473.757,- Deze zijn van structurele aard. Dit betreft de volgende bestemmingsreserves:
-    Reserve dekking kapitaallasten zwembad € 4.960,-
-    Reserve MFA Margraten € 14.259,-
-    Bruteringsreserve MFA Margraten € 224.250,-
-    Reserve gemeentehuis Eijsden-Margraten € 222.500,-
-    Bruteringsreserve waterveld (Hockeer) € 4.888,-
-    Bruteringsreserve sportcontrainer € 2.900,-        

NB: Een aantal van de getroffen voorzieningen is aan de debetzijde zichtbaar in mindering gebracht op de  respectievelijke activa waar ze betrekking op hebben. Het betreft hier de voorzieningen:
•    Voorziening Escrow verkoop Attero
•    Voorziening dubieuze debiteuren
•    Voorziening dubieuze debiteuren sociale zaken

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer
De vast schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer betreffen: 
-    onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen
-    Waarborgsommen
Deze balanspost kan als volgt worden gespecificeerd:

Het verloop van de leningen was in 2022 als volgt:

De post langlopende leningen heeft betrekking op:

De rentelast met betrekking tot de langlopende geldleningen bedroeg over 2022 in totaal € 768.953.

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
Deze balanspost kan als volgt worden gespecificeerd:

-    Het saldo van de algemene crediteuren heeft voornamelijk betrekking op de onderhanden zijnde betalingen. 
-    Een kasgeldlening bij de BNG dient binnen 1 maand afgelost te worden. 

Overlopende passiva
De overlopende passiva zijn als volgt samengesteld:

Onder de overige overlopende passiva zijn o.a. een schuld aan de belastingdienst opgenomen inzake Loonbelasting ad. € 0,830 mln, af te dragen pensioenpremie ad € 0,167 mln, uit te betalen uitkeringen ad € 0,394 mln, en een vooruitontvangen vergoeding voor herstel van openbare ruimte ad € 0,072 mln.

Verloopoverzicht: de van EU en NL lichamen ontvangen voorschotten op uitkeringen:

Waarborgen en garanties

Het betreft hier leningen die externe partijen hebben afgesloten en waarvoor Eijsden-Margraten borg / garant staat. Deze kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Woonpunt
In het kader van de convenant Financiering Volkshuisvestelijke Activiteiten staat de gemeente Eijsden-Margraten garant voor twee leningen die Woonpunt heeft afgesloten om invulling te geven aan haar taken op het gebied van volkshuisvesting in de gemeente. Beide leningen worden op de einddatum in één keer volledig afgelost.

Als zekerheid heeft de gemeente als enige het eerste recht van hypotheek: als Woonpunt niet meer kan voldoen aan haar verplichtingen dan kan de gemeente haar recht inroepen en woningen verkopen.      

MTB
Gemeente Maastricht heeft een achtergestelde renteloze lening van € 12.100.000 verstrekt aan de MTB. Hiertoe heeft gemeente Maastricht twee leningen afgesloten bij BNG. Beide leningen zijn in januari 2018 in één keer volledig afgelost. Per gelijke datum is een nieuwe lening onder dezelfde condities afgesloten tegen een rentepercentage van 0,955%. Eijsden-Margraten staat hierbij garant voor 11% van het totaalbedrag ad € 12.100.000, zijnde  € 1.331.000.

Oos Heim / obligatielening
Stichting Oos Heim heeft een obligatielening van € 250.000 uitgeschreven voor de financiering van de bouw van het nieuwe gemeenschapshuis. De looptijd is maximaal 32 jaar waarvan de eerste twee jaar aflossingsvrij en vervolgens jaarlijkse aflossing door middel van uitloting. De jaarlijkse aflossing bestaat uit tenminste 1/30 ste deel van de lening. De jaarlijkse aflossing bedraagt minimaal € 8.500 (34 obligaties a € 250 per obligatie) en heeft voor het eerst plaatsgevonden op 1 september 2017. De aflossing 2021 bedraagt € 8.500.

Eijsden-Margraten staat garant voor de betalingsverplichtingen van stichting Oos Heim richting obligatiehouders, bestaande uit rente en aflossing. Als zekerheid heeft de gemeente een eerste recht van hypotheek ter grootte van maximaal € 250.000 op het nieuw gebouwde gemeenschapshuis. 

Servatius (achtervang na WSW)
Eind jaren tachtig zijn de risico’s van hypothecaire geldleningen aan woningcorporaties (met gemeentegarantie) bij het Waarborgfonds Sociale woningbouw (WSW) ondergebracht tegen betaling van een eenmalige vergoeding. Eijsden-Margraten fungeert in deze constructie als achtervang: in eerste instantie is het WSW aansprakelijk als Servatius niet aan haar verplichtingen kan voldoen.  Kan het WSW echter eveneens niet aan haar verplichtingen voldoen, dan zullen de banken Eijsden-Margraten verzoeken de nog openstaande saldi te voldoen.

In 2022 ging het bij Servatius om een lening bij de NWB :

• NWB: Voor deze  lening is Eijsden-Margraten als achtervang 100% aansprakelijk. Het openstaande saldo van deze lening per 31-12-2022 bedraagt € 544.637.