Financiële begroting

Van kadernota naar begroting

Van kadernota naar begroting: het doorlopen proces en gemaakte keuzes

Start met inbreng van de raad

Op verzoek van de gemeenteraad hebben we dit jaar de kadernota en de begrotingsvoorbereiding anders aangepakt. Vroeg in het proces hebben we de raad betrokken bij de situatie waar we voor staan en inzichtelijk gemaakt welke keuzeopties er zijn.

Wat we beoogden met dit traject was: komen tot duurzame financiën waarvoor scherpe keuzes nodig zijn, met zoveel mogelijk draagvlak. We hebben dan ook de perspectieven van de gemeenteraad, van het college en van de organisatie opgehaald en met elkaar verbonden en vertaald in voorliggende meerjarenbegroting.

Het traject startte met een digitale informatiesessie voor de raad op 10 juni 2020, waarin de financiële ontwikkelingen werden toegelicht en geduid. De hoofdboodschap was: bij niet ingrijpen stevenen we af op een fors meerjarig tekort.

Tabel 1 geeft de uitgangspositie weer op basis van de informatie op 10 juni 2020.

Tabel 1 2021 2022 2023 2024
Saldo na Burap I-2020 -1.490.132 -1.113.802 -893.446 -893.313
C Herverdeling gemeentefonds - -647.500 -1.295.000 -1.295.000
D Beheerskosten onderhoud sportvelden -250.000 -250.000 -250.000 -250.000
E Voorziening gemeentelijke gebouwen -200.000 -100.000 - -
F Ruimte creëren voor prioritaire thema's -300.000 -300.000 -300.000 -300.000
G intrede WPKB -215.000 -215.000 -215.000
H intrede woonplaatsbeginsel 500.000 500.000 500.000
I toename WMO door grijze druk -125.000 -250.000 -375.000 -500.000
Totaal -2.365.132 -2.376.302 -2.828.446 -2.953.313
Eerste indicatie meicirculaire 962.302 970.839 988.245 1.459.269
Restant opgave voor zomerreces -1.402.830 -1.405.463 -1.840.201 -1.494.044

Met zo’n somber uitgangsplaatje is de vraag: aan welke knoppen kunnen we draaien?
Die knoppen zijn onder te verdelen in 4 categorieën:

Interventies in financiën: de 21 keuzeopties.

Het urgentiebesef rondom de uitdagingen waar we als gemeente voor staan was gegroeid. Het beeld dat de gemeente op de langere termijn in een kwetsbare en onzekere financiële situatie komt landde en werd erkend. De vervolgstap was het uitwerken van mogelijke interventies  passend in de missie van Eijsden-Margraten. Daar kwamen 21 keuzeopties uit voort die op 22 en 23 juni in 3 fysieke corona-proof sessies zijn gepresenteerd aan 22 raadsleden en burgerraadsleden.
Na de toelichting is ook het draagvlak voor deze opties gepeild, met de vraag  welke van deze opties zijn bespreekbaar en dus geschikt om nader uit te werken.

Het overgrote deel van deze 21 keuze-opties bleken bespreekbaar te zijn. In onderstaande grafiek is de cumulatieve opbrengst weergegeven.

 

Over de uitslag is uw raad door middel van een  Raadsinformatiebrief d.d. 9 juli 2020 geïnformeerd. Wij constateren dat  geen enkele keuzerichting voor een meerderheid van de deelnemers onbespreekbaar en als de categorie “onbespreekbaar” en “geen voorkeur” bij elkaar opgeteld worden, wordt alleen keuzerichting F2 (herzien subsidie bibliotheek) met 11 stemmen gezien als een ongewenste keuzerichting. Daarmee is geconcludeerd dat nagenoeg alle keuzerichtingen meegenomen konden worden in opmaat naar het in evenwicht krijgen van onze begroting.

Financieel vertrekpunt 2021-2024 ten tijde van de kadernota 2021

In de financiële opgave 2021-2024 is een aantal ontwikkelingen meegenomen:

C.

 

Vanaf 2022 gaat de herverdeling van het gemeentefonds in. De verwachte negatieve impact bedraagt tussen €50 - €100 per inwoner. Voor € 50 per inwoner opgenomen als verwachte bijstelling  van de algemene uitkering. In 2022 maar voor de helft daar het een ingroei model betreft.

D.

 

Op basis van een uitgevoerd onderzoek naar de kwaliteit van onze sportvelden verwachten wij een tekort aan onderhoud voor de sportvelden. De beheerskosten worden naar boven bijgesteld.

E.

 

Bijramen van de voorziening gemeentelijke gebouwen o.b.v. het MeerJaren Onderhoudsplan 2021-2024.

F.

 

In de begroting 2020-2023 was nog geen ruimte gecreëerd voor de prioritaire thema’s.

G.

 

De Wet Private Kwaliteitsborging gaat waarschijnlijk per 1-1-2022 in, hetgeen een negatief effect heeft op de legesinkomsten

H.

 

Binnen de Jeugdzorg gaat het woonplaatsbeginsel in per 1-1-2022, waardoor de lasten van de zorg onder voogdij geplaatste jeugdigen niet meer ten laste komen van de gemeente Eijsden-Margraten wanneer het geen eigen inwoners betreffen.

I.

 

We verwachten een toename van het gebruik van de WMO door de grijze druk binnen onze gemeente.


Waar staan we nu?

Zoals reeds aangegeven bij de Raadsthemasessies was de prognose van de financiën 2021-2024 nog indicatief en dienden de posten nog verder verdiept te worden. Inmiddels heeft verdieping plaatsgevonden en zijn wij 3 maanden verder waardoor we ook nog additionele inzichten hebben verkregen. Dit leidt tot de volgende uitgangssituatie voor het invullen van de begroting 2021-2024:

Tabel 2 2021 2022 2023 2024
Restant opgave voor zomerreces -1.402.830 -1.405.463 -1.840.201 -1.494.044
Bijstellingen algemeen
bijstelling door Definitieve meicirculaire 116.000 106.000 109.000 111.000
J aframen dividend BNG Enexis (1*) -180.000 -180.000 -180.000 -180.000
K Verwachte compensatie tegemoetkoming kosten Voogdij/18+ (2*) 250.000
D Bijstelling beheerskosten onderhoudsportvelden (3*) 80.000 80.000 80.000 80.000
F Bijstellen budgetten prioritaire thema's (4.1) 150.000 150.000 150.000 150.000
L Bijramen personeel ihvk ziek/piek/expertise en ontwikkelbudget (4.4) -433.000 -433.000 -433.000
Bijgestelde opgave Begroting 2021-2024 -986.830 -1.682.463 -2.114.201 -1.766.044

Toelichting:

  • De definitieve doorrekening van de meicirculaire heeft nog tot een positieve bijstelling geleid.

  • (D) Een nadere analyse van de aanpak voor het onderhoud van de sportvelden heeft geleid tot een neerwaartse bijstelling van de beheerskosten onderhoud sportvelden.

  • (F) De huidige werkbudgetten zijn nader geanalyseerd en door reallocatie van middelen is het budget bijgesteld met € 150.000.

  • (J) Op dringend advies van de Provincie zijn de verwachte dividendinkomsten van de BNG en Enexis neerwaarts bijgesteld met € 180.000 omdat bij beide deelnemingen het resultaat onder druk staat en minder dividend uitkering te verwachten is.

  • (K) De regeling Voogdij/18+ 2019 heeft ons inzicht gegeven dat in de huidige kosten van de Jeugdzorg een aanzienlijk aandeel van de kosten veroorzaakt wordt door de zogenaamde "onder voogdij stellingen", welke in aanmerking komen voor een (gedeeltelijke) compensatie door het Rijk.

 

Invulling begroting

In Tabel 3 is onderstaand de definitieve invulling van de begroting 2024-2024 opgenomen en zijn tevens de effecten van de september circulaire toegevoegd en de resultaten van de technische doorrekening van de begroting opgenomen, welke zijn uitgevoerd in afgelopen maanden.

De toelichting op de gemaakte keuzes binnen de 21 keuzeopties is reeds uitgebreid toegelicht in het Voorwoord van de begroting.

Tabel 3 2021 2022 2023 2024
Bijgestelde opgave Begroting 2021-2024 -986.830 -1.682.463 -2.114.201 -1.766.044
Technische maatregelen
Kapitaliseren Upgraden dorpspleinen en speelvoorzieningen (4.7) 66.000 66.000 66.000 66.000
Maatregelen 21 keuze opties
A1 leges Burgerzaken kostendekkend maken (4.6) 65.000 65.000 65.000 65.000
A2 leges wabo kostendekkend maken (*4 en 4.6) 225.000 225.000 225.000 225.000
A3 Opbrengst Toeristenbelasting (4.6) 100.000 100.000 100.000
B1 draaiknoppen Jeugd (4.3) 185.000 200.000 190.000 190.000
B2 draaiknoppen WMO (4.3) 235.000 264.000 291.000 291.000
B3 draaiknoppen Participatie (4.3) 50.000 50.000 50.000 50.000
C1 optimaliseren dienstverlening (4.7) 15.000 60.000
D2 onkruidbestrijding verminderen (4.7) 26.000 26.000 26.000 26.000
E1 uittreden SZMH (4.3) 200.000 200.000 200.000
G1 onderhoud sportaccomodaties optimaliseren (4.7) 100.000 100.000 100.000 100.000
G3 afstoten vastgoed (4.7) 25.000 25.000 25.000 25.000
Saldo na bezuiningen -9.830 -361.463 -761.201 -368.044
OZB verhoging 1/3 van de minderinkomsten ivm herverdeling gemeentefonds (4.8) - 215.833 431.667 431.667
Saldo na belastingverhoging -9.830 -145.630 -329.534 63.623
Septembercirculaire (4.9) 226.000 171.000 -160.000 -29.000
Doorrekenen Staten Begroting en overige technische bijstellingen 2021-2024 (4.10) -171.053 -4.684 504.912 -29.483
Eindsaldo 2021-2024 45.117 20.686 15.378 5.140

Overzicht kosten per prioritair thema en kerntaak

1.0 Lifestyle
Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Lasten:
Economische ontwikkeling -40.000 -40.000 -40.000 -40.000 4
Economische promotie -63.500 -63.500 -63.500 -63.500 4
Totale lasten -103.500 -103.500 -103.500 -103.500 OK OK OK OK
Baten:
Totale Baten 0 0 0 0 OK OK OK OK
Saldo beleidsveld vóór bestemming -103.500 -103.500 -103.500 -103.500
Mutaties reserves 0 0 0 0 0
Saldo beleidsveld na bestemming -103.500 -103.500 -103.500 -103.500
1.1 Sociaal Domein
Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Lasten:
Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen en subsidies -4.332.823 -4.132.823 -4.132.823 -4.132.823 4
Sociale werkvoorziening -2.120.193 -1.974.500 -1.874.071 -1.778.532 4
Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid -535.002 -535.002 -535.002 -535.002 4
Re-integratie- en participatievoorzieningen Participatiewet -271.255 -271.255 -271.255 -271.255 4
Maatwerkvoorzieningen Natura materieel Wmo -303.600 -307.200 -307.200 -307.200 4
Maatwerkvoorzieningen Natura immaterieel Wmo -4.398.057 -4.459.918 -4.554.351 -4.679.351 4
Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd -740.153 -740.153 -740.153 -740.153 4
Eerstelijnsloket Wmo en Jeugd -20.000 -20.000 -20.000 -20.000 4
Individuele voorzieningen Natura Jeugd -6.033.553 -6.018.553 -6.028.553 -6.028.553 4
Totale lasten -18.754.636 -18.459.404 -18.463.408 -18.492.869 OK OK OK OK
Baten:
Bijstandsverlening en inkomensvoorzieningen en subsidies 3.407.518 3.407.518 3.407.518 3.407.518 5
Gemeentelijk armoede- en schuldenbeleid 45.500 45.500 45.500 45.500 5
Eigen bijdragen maatwerkvoorzieningen en opvang Wmo 128.000 132.000 134.000 134.000 5
Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd 87.397 87.397 87.397 87.397 5
Integratie-uitkering Sociaal domein 4.007.555 3.888.240 3.815.561 3.742.920 5
Totale Baten 7.675.970 7.560.655 7.489.976 7.417.335 OK OK OK OK
Saldo beleidsveld vóór bestemming -11.078.666 -10.898.749 -10.973.432 -11.075.534
Mutaties reserves 0 0 0 0 0
Saldo beleidsveld na bestemming -11.078.666 -10.898.749 -10.973.432 -11.075.534
1.2 Vitale inwoners en gemeenschappen
Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Lasten:
Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs -364.000 -364.000 -364.000 -364.000 4
Openbaar bibliotheekwerk -325.122 -325.122 -325.122 -325.122 4
Vormings- en ontwikkelingswerk -256.412 -256.412 -256.412 -256.412 4
Sport -127.395 -127.395 -127.395 -127.395 4
Groene sportvelden en terreinen -620.229 -603.387 -686.683 -629.383 4
Overige recreatieve voorzieningen -65.851 -67.851 -69.851 -71.851 4
Vreemdelingen -170.763 -210.696 -217.965 -217.965 4
Kinderdagopvang -229.534 -229.534 -229.534 -229.534 4
Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd -215.582 -215.582 -215.582 -215.582 4
Openbare gezondheidszorg -794.990 -794.990 -794.990 -794.990 4
Centra voor jeugd en gezin (jeugdgezondheidszorg) -515.196 -515.196 -515.196 -515.196 4
Totale lasten -3.685.074 -3.710.165 -3.802.730 -3.747.430 OK OK OK OK
Baten:
Vreemdelingen 69.696 69.696 69.696 69.696 5
Kinderdagopvang 3.620 3.620 3.620 3.620 5
Algemene voorzieningen Wmo en Jeugd 3.000 3.000 3.000 3.000 5
Openbare gezondheidszorg 5.666 5.666 5.666 5.666 5
Totale Baten 81.982 81.982 81.982 81.982 OK OK OK OK
Saldo beleidsveld vóór bestemming -3.603.092 -3.628.183 -3.720.748 -3.665.448
Mutaties reserves 149.848 9.848 9.848 9.848 179.392
Saldo beleidsveld na bestemming -3.453.244 -3.618.335 -3.710.900 -3.655.600
1.2 Vitale inwoners en gemeenschappen
Reserves Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Verminderingen
bruteringsreserve aanpasssing SOVSO-school 140.000 0 0 0
reserve dekking kapitaallasten zwembad 4.960 4.960 4.960 4.960
bestemmingsreserve waterveld C&K (Hockeer) 4.888 4.888 4.888 4.888
Totaal verminderingen 149.848 9.848 9.848 9.848
Vermeerderingen
Totaal vermeerderingen 0 0 0 0
Totaal mutaties 149.848 9.848 9.848 9.848
1.3 Culturele identiteit
Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Lasten:
Cultureel erfgoed -75.307 -72.918 -71.243 -71.240 4
Kunst -152.060 -146.060 -146.060 -146.060 4
Musea -3.000 -3.000 -3.000 -3.000 4
Totale lasten -230.367 -221.978 -220.302 -220.300 OK OK OK OK
Baten:
Totale Baten 0 0 0 0 OK OK OK OK
Saldo beleidsveld vóór bestemming -230.367 -221.978 -220.302 -220.300
Mutaties reserves 0 0 0 0 0
Saldo beleidsveld na bestemming -230.367 -221.978 -220.302 -220.300
CONTROLE -14865776,97 -14842561,95 -15008134,26 -15054934,25
-14865776,97 -14842561,95 -15008134,26 -15054934,25
0 0 0 0
0
oke
2.0 Landschap en Landbouw
Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Lasten:
Economische ontwikkeling -20.000 0 0 0 4
Overige agrarische zaken -2.000 -2.000 -2.000 -2.000 4
Kunstroute -10.000 -10.000 -10.000 -10.000 4
Landschapsbeheer -152.500 -136.300 -135.100 -133.900 4
Bomenplan -128.500 -122.000 -101.500 -15.500 4
Economische promotie -28.000 -28.000 -28.000 -28.000 4
Ruimtelijke ordening -20.000 -20.000 -20.000 -20.000 4
Cultureel erfgoed -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 4
Totale lasten -366.000 -323.300 -301.600 -214.400 OK OK OK OK
Baten:
Bomenplan 59.500 34.000 35.000 0 5
Totale Baten 59.500 34.000 35.000 0 OK OK OK OK
Saldo beleidsveld vóór bestemming -306.500 -289.300 -266.600 -214.400
Mutaties reserves 0 0 0 0
Saldo beleidsveld na bestemming -306.500 -289.300 -266.600 -214.400
2.1 Buitengewoon buitengebied
Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Lasten:
Natuurbescherming -24.641 -24.641 -24.641 -24.641 4
Openbaar groen en openluchtrecreatie -56.000 -56.000 -56.000 -56.000 4
Ruimtelijke ordening -2.750 -2.750 -2.750 -2.750 4
Totale lasten -83.391 -83.391 -83.391 -83.391 OK OK OK OK
Baten:
Ruimtelijke ordening 2.750 2.750 2.750 2.750 5
Totale Baten 2.750 2.750 2.750 2.750 OK OK OK OK
Saldo beleidsveld vóór bestemming -80.641 -80.641 -80.641 -80.641
Mutaties reserves 50.000 0 0 0 50.000
Saldo beleidsveld na bestemming -30.641 -80.641 -80.641 -80.641
2.1 Buitengewoon buitengebied
Reserves Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Verminderingen
bestemmingsreserve gemeentelijk kwaliteitsfonds, vitaal platteland 50.000 0 0 0
Totaal verminderingen 50.000 0 0 0
Vermeerderingen
Totaal vermeerderingen 0 0 0 0
Totaal mutaties 50.000 0 0 0
2.2 Openbare ruimte
Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Lasten:
Openbaar groen en openluchtrecreatie -607.237 -588.855 -588.855 -588.855 4
Totale lasten -607.237 -588.855 -588.855 -588.855 OK OK OK OK
Baten:
Openbaar groen en openluchtrecreatie 1.400 1.400 1.400 1.400 5
Totale Baten 1.400 1.400 1.400 1.400 OK OK OK OK
Saldo beleidsveld vóór bestemming -605.837 -587.455 -587.455 -587.455
Mutaties reserves 1.000 1.000 1.000 1.000 4.000
Saldo beleidsveld na bestemming -604.837 -586.455 -586.455 -586.455
2.2 Openbare ruimte
Reserves Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Verminderingen
bestemmingsreserve bomen, subisidie monumentale bomen 1.000 1.000 1.000 1.000
Totaal verminderingen 1.000 1.000 1.000 1.000
Vermeerderingen
Totaal vermeerderingen 0 0 0 0
Totaal mutaties 1.000 1.000 1.000 1.000
2.3 Economie, recreatie en toerisme
Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Lasten:
Veerdiensten -8.187 -8.187 -8.187 -8.187 4
Economische ontwikkeling -73.402 -73.402 -73.402 -73.402 4
Marktgelden -3.000 -3.000 -3.000 -3.000 4
Nutsbedrijven -10.973 -10.973 -10.973 -10.973 4
Economische promotie -157.125 -148.689 -129.527 -127.872 4
Totale lasten -252.686 -244.250 -225.087 -223.433 OK OK OK OK
Baten:
Veerdiensten 6.000 6.000 6.000 6.000 5
Handel, ambacht en industrie 0 0 0 0 5
Marktgelden 4.500 4.500 4.500 4.500 5
Nutsbedrijven 346.128 346.128 346.128 346.128 5
Economische promotie 2.500 2.500 2.500 2.500 5
Toeristenbelasting 538.793 638.793 638.793 638.793 5
Totale Baten 897.921 997.921 997.921 997.921 OK OK OK OK
Saldo beleidstaak vóór bestemming 645.235 753.671 772.834 774.488
Mutaties reserves 76.170 0 0 0 76.170
Saldo beleidstaak na bestemming 721.405 753.671 772.834 774.488
2.3 Economie, recreatie en toerisme
Reserves Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Verminderingen
reserve Brainport, LED 76.170 0 0 0
Totaal verminderingen 76.170 0 0 0
Vermeerderingen
Totaal vermeerderingen 0 0 0 0
Totaal mutaties 76.170 0 0 0
CONTROLE -220572,7 -202725,12 -160862,3 -107007,8
-220572,7 -202725,12 -160862,3 -107007,8
2,32831E-10 0 0 1,16415E-10
#REF!
#REF!
3.0 Duurzaamheid
Begroting 2021 Meerjarenraming 2022 Meerjarenraming 2023 Meerjarenraming 2024
Lasten:
Wonen en bouwen -151.500 -151.500 -151.500 -151.500 4
Totale lasten -151.500 -151.500 -151.500 -151.500 OK OK OK OK
Baten: 5
Totale Baten 0 0 0 0 OK OK OK OK
Saldo beleidsveld vóór bestemming -151.500 -151.500 -151.500 -151.500