Samenvatting 2e bestuursrapportage 2025

Voor u ligt de  2e Bestuursrapportage (2e Burap) van het jaar 2025.

Deze 2e Burap bevat een toelichting op de beleidsmatige voortgang van de begroting,  een voorstel en toelichting op de financiële bijstellingen en een voorstel en toelichting op budgetoverhevelingen. Dit betekent dat in deze 2e bestuursrapportage zowel aandacht wordt besteed aan de beleidsmatige afwijkingen .t.o.v. de begroting als aan de financiële afwijkingen ten opzichte van de begroting. Hiervoor hebben wij gebruik gemaakt van de bij u reeds bekende " A3's" (overzicht van de financiële bijstellingen). Deze A3's treft u dan ook als bijlage bij de 2e bestuursrapportage aan. In het de A3 overzicht wordt bij de bij- of aframingen een onderscheid gemaakt tussen autonome ontwikkelingen, besluiten en bijstelling bestaand beleid. Autonome ontwikkelingen zijn ontwikkelingen die op onze gemeente afkomen waarbij wij zelf geen invloed op kunnen uitoefenen. Besluiten zijn reeds door ons college genomen besluiten die nog formeel door de raad  bekrachtigd dienen te worden. Bijstelling bestaand beleid heeft betrekking bijgestelde prognoses op basis van gerealiseerde cq. nog te verwachten kosten.

In deze rapportage wordt volstaan met een recapitulatie van de grote financiële afwijkingen.  

Beleidsmatig 

Zoals afgesproken bij de vaststelling van de kadernota 2025 in juli bevat deze 2e bestuursrapportage ook een toelichting op de beleidsmatige stand van zaken. Onderstaande tabel biedt een overzicht van de stand van zaken met betrekking tot de beleidsvoornemens 2025.  In afwijking van hetgeen is opgenomen in de  Financiële Verordening 2024, artikel 6 Bestuursrapportages  lid 4 "Bij de eerste bestuursrapportage wordt beleidsmatig alleen over afwijkingen gerapporteerd. Dus als “wat gaan we ervoor doen?” in het voorgenomen jaar wordt gerealiseerd (indicator groen of oranje) wordt deze niet opgenomen in de bestuursrapportage."  Wordt in deze rapportage zowel gerapporteerd over de rode als oranje scores. Voor een gedetailleerde toelichting op de oranje en rode scores wordt hier volstaan met een verwijzing naar de betreffende programma's in de bijlage.

Wat gaan wij ervoor doen in 2025?
1.1 Inclusieve samenleving
Continueren vroegsignalering schuldenproblematiek G
Investeren in begeleiding statushouders en nieuwkomers. G
Inwoners via SEM actief begeleiden naar werk of inkomensondersteuning G
1.2 Een gezond verenigingsleven
Een actief faciliterende vergunningenaanpak richting verenigingsleven opzetten. G
Ondersteunen verenigingen bij verbreden maatschappelijke rol in kernen G
Subsidiebeleid opnieuw tegen het licht houden O
1.3 Toekomstbestendig onderwijs
De ontwikkeling van aantallen leerlingen in klassen kritisch volgen. G
Investeren in Voor- en Vroegschoolse Interventie (VVE) G
1.4 Ontmoetingsruimten in elke kern
In elke kern een gemeenschapshuis of ontmoetingsruimte faciliteren. G
Stimuleren en ondersteunen Hoeskamers G
Stimuleren participatie en ontmoeting van jongeren. O
1.5 Sporten en bewegen voor jong en oud
Het accommodatiebeleid continueren. O
Het Sportakkoord verder verdiepen en uitvoeren. G
1.6 Trendbreuk Eijsden-Margraten
Inzetten op positieve gezondheid en uitvoering geven aan preventie-akkoord. G
1.7 Zorg op maat met focus op kostenbeheersing
Continueren en versterken jongerenwerk via Trajekt G
Investeren in inzet consulent welzijn jeugd G
Inzetten op preventie vroegsignalering en integrale aanpak G
Stimuleren mantelzorg en maximeren het budget op € 100.000 per jaar G
1.8 Kunst en cultuur in verbinding met onze inwoners
Het bibliotheekwerk herijken. G
Inzetten op beschermen, zichtbaar en beleefbaar maken van materieel en immaterieel erfgoed G
Kunst en Cultuurprojecten verbinden met onze jongere inwoners en organisaties. G
Uitvoering geven aan een breed educatief programma kunst en cultuur. G
2.1 Behoud en versterken landschapskwaliteiten
Ecologisch bermenbeheer toepassen en stimuleren van lokale initiatieven. G
Een vervolg geven aan de Zuidelijke Maasdalvisie. G
Nieuwe verdienmodellen ontwikkelen rondom beheer van het landschap. G
2.2 Transformatie van de landbouw
De schooljeugd bewust maken van duurzaam lokaal voedsel en reductie van voedselverspilling. G
De trekkersrol van het programma Landbouw en Landschap in het Middengebied continueren. G
Een lokaal actieplan ´transformatie van de landbouw´ uitwerken. O
Het project Korte Keten Zeker (w)eten continueren en doorontwikkelen. G
Het stroopgedachtegoed en initiatieven rondom ´koop lokaal´ ondersteunen. G
2.3 Vrijetijdseconomie in balans met landschap en leefomgeving
De evenementendruk rondom toertochten doseren en spreiden. G
Het ambassadeurschap Cittaslow verder uitbouwen. O
Ondersteuning geven aan wielerevenementen. O
Samenwerking bevorderen tussen ondernemers onderling en met de gemeente G
Uitbreiding van Knopen lopen en de wandelinfrastructuur beperken tot realisatie van Ommetjes. O
Uitvoeringsprogramma Plattelands- en Vrijetijdseconomie O
3.1 Op weg naar een energieneutrale toekomst
De projecten ´zorgeloos zonnepanelen´, ´plus je huis´, en ´dubbel duurzaam´ voortzetten. G
Een uitvoeringsprogramma Transitievisie Warmte opstellen. R
Het fietsgebruik binnen de organisatie promoten. G
Het gemeentelijk vastgoed verduurzamen en sturen op verdere verduurzaming van scholen, gemeenschapsaccommodaties en huurwoningen. R
Informatie- en kennisoverdracht organiseren G
Lokale initiatieven actief stimuleren en ondersteunen. G
3.2 Aan de slag met klimaatadaptatie
Het afkoppelen van hemelwater stimuleren: impuls geven aan regentonnenactie, ontstenen/vergroenen tuinen en Water in Balans. G
3.3 Optimaliseren luchtkwaliteiten
Een aanpak stikstof-reductie uitwerken. O
3.4 Van afval tot grondstof
Uitvoering geven aan het Grondstoffenplan. R
4.1 Woningbouw naar behoefte in elke kern
De mogelijkheden tot zelfbewoningsplicht en het instellen van een huisvestingsverordening verkennen. O
De starterslening continueren / Nieuwbouw van starterswoningen stimuleren en faciliteren middels een starters-arrangement O
Een TaskForce wonen instellen. R
Instrumentarium inzetten dat bijdraagt aan versnelling woningbouw G
Nieuwe flexibele woonvormen verkennen. O
Opstellen en uitvoering geven aan prestatieafspraken G
Transformeren leegstaande en/of vrijkomende boerderijen en historische panden. G
Uitvoering geven aan de gebiedsontwikkelingen Poort van het Heuvelland, de stationsomgeving Eijsden en de kern Cadier & Keer. G
4.2 Zorgvuldige implementatie Omgevingswet
Betrekken raad bij implementatie Omgevingswet. G
Voorbereiden totstandkoming Omgevingsplan. R
4.3 Veilige fiets- en wandelverbindingen
Samen met scholen invulling geven aan veilige school-thuis-routes en veilige schoolomgevingen. G
Uitvoering geven aan het Convenant Platform Zorgvragers: toegankelijkheid van de openbare ruimte voor minder validen verbeteren G
Uitvoering geven aan het Gemeentelijke Verkeers- en Vervoersplan. O
4.6 Openbare ruimte als visitekaartje
Bij nieuwbouwplannen en bij reconstructie van wegen vergroening en ruimtes voor ontspanning/ontmoeting integreren. G
Onverkort uitvoering geven aan het wegenbeleidsplan en verankeren het MIP en MOP meerjarig in de begroting. G
Ruimte scheppen voor het adopteren van de inrichting en/of het beheer van de openbare ruimte. G
Vergroening door inwoners stimuleren. O
5.1 De zichtbaarheid en communicatie over dienstverlening, burgerparticipatie en de activiteiten vergroten
De visie op dienstverlening updaten en verder tot uitvoering brengen. O
Inwoners actief betrekken bij verbeterprocessen rondom dienstverlening. G
Tweejaarlijks een benchmarkonderzoek uitvoeren. G
5.2 Goed bestuur
Integriteitsbewustzijn G
5.3 Inspraak is een vanzelfsprekendheid
De inzet rondom burger- en overheidsparticipatie doorontwikkelen. O
Een plan ´kinderinspraak´ uitwerken en implementeren. O
5.4 Een gezonde en solide financiële huishouding
Behoud van de ratio van het weerstandsvermogen boven de norm van 1. G
De OZB maximaal laten stijgen met de inflatiecorrectie. R
5.5 Doelgericht samenwerken
Bestuurlijke samenwerking G
5.6 Een goed toegankelijke en veilige ICT-omgeving
Een ontwikkelagenda ICT/informatiemanagement inclusief een meerjaren investeringsagenda opstellen. G
Planmatig uitvoering geven aan de W.O.O. G
5.7 Veiligheid; een gezamenlijke verantwoordelijkheid
Bewonersplatforms, buurtnetwerken en buurtbemiddeling instellen. G
Het gebruik van de Fixi-app stimuleren voor het melden van onveilige situaties. G
Inzet van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) op bedrijventerreinen continueren. G
5.8 Ondermijning een halt toeroepen
Bewustwordingscampagnes rondom ondermijning opzetten. O
De integrale ondermijningsbeelden verdiepen en de aanpak ondermijning hierop afstemmen. G
Flankerend beleid (zoals bibob, damocles, drank- en horecaregels etc.) actief inzetten. G
Gerichte acties met inzet van Flexteams uitvoeren. G
5.9 Jeugdproblematiek in de greep
Inzetten op een gezamenlijke aanpak van de jeugdproblematiek. G
Preventievoorlichting, controle & handhaving rondom alcohol en drugs voortzetten. G

Financieel

De financiële 2e Burap sluiten wij af met een positieve bijstelling van €  1.363.155. Hierdoor komt het saldo van de begroting 2025 uit op € 1.030.597 positief. Voorgesteld wordt dit saldo te storten in de algemene reserve. 

Onderstaand een toelichting op de grote posten (> € 100.000) in de financiële bestuursrapportage 2025:

Algemene uitkering

In deze 2e burap zijn zowel de uitkomsten van de meicirculaire 2025 als de septembercirculaire 2025 verwerkt voor het begrotingsjaar 2025. Onze algemene uitkering voor 2025 laat een stijging zien van + € 586.325 door:

  • Aanpassing grondslagen Algemene Uitkering: € 100.000
  • Afrekening Algemene Uitkering oude jaren van € 486.000

Jeugd

  • Eenmalige compensatie Hervormingsagenda Jeugd 2023 en 2024: + € 754.000
  • Bijraming budgetten Jeugd als gevolg van verzwaarde zorgvraag  - € 729.122

Verwerking aankoop Pelikaanhal

Begin 2025 is de Pelikaanhal aangekocht met als doel het realiseren van een tijdelijke Oekraïne opvang locatie, waarbij de afspraak gemaakt is dat de grond na sluiten van de opvang locatie wordt teruggegeven aan de natuur. Daar dit aangekochte bouwgrond betreft die op termijn wordt omgezet naar natuurgrond dient de waarde bij aankoop te worden afgewaardeerd. ( -€ 911.580) Hier staat een eenmalige bijdrage uit de regiodeal tegenover van + € 471.700. Daarnaast ontvangt de gemeente een huuropbrengst van € 325.000 per jaar zolang de locatie geopend is. Voor 2025 betekent dit een aanwending van de algemene reserve van € 114.880 om de afwaardering van het boekverlies op de grond af te dekken. Dit boekverlies verdient zich in de jaren 2026 en 2027 terug door de te ontvangen huuropbrengsten.

Aframen kapitaallasten

Door dat we minder geïnvesteerd hebben dan gepland (nog niet geïnvesteerd dan wel later in de tijd geïnvesteerd) en de actuele rente lager is dan de verwachte rente in de  begroting ramen we de kapitaalslasten af met € 580.539.

Bijramen negatief exploitatieresultaat MTB

De bijdrage aan het negatief exploitatieresultaat van MTB dient te worden verhoogd met € 118.149.

Bijramen Leges

De leges uit hoofde van de omgevingswet worden incidenteel met € 175.000 bijgeraamd vanwege het plan Slakweg.

Programma 2025 2026 2027 2028 Voordeel/Nadeel
SALDO BEGROTING 2025 NA WIJZIGING en meerjarenraming 2026-2028 € -332.918 € 10.076 € 12.133 € -1.096.348 Nadeel
Programma 1: Kwaliteit van Leven
1.1 Een inclusieve samenleving € 43.352 € 305.704 € 60.487 -€ 22.231 Voordeel/Nadeel
1.3 Toekomstbestendig onderwijs -€ 39.099 € 0 € 0 € 0 Nadeel
1.6 Trendbreuk Eijsden-Margraten -€ 41.284 -€ 41.284 -€ 41.284 -€ 41.284 Nadeel
1.7 Zorg op maat met focus op kostenbeheersing € 23.378 € 0 € 0 € 0 Nadeel
1.8 Kunst en cultuur in verbinding met onze inwoners -€ 61.600 € 0 € 0 € 0 Nadeel
Programma 2: Landbouw, Landschap en Plattelandseconomie
2.3 Vrijetijdseconomie in balans met landschap en leefomgeving € 80.000 € 0 € 0 € 0 Voordeel
Programma 3: Duurzaamheid en klimaatverandering
3.3 Optimaliseren luchtkwaliteiten € 20.000 € 0 € 0 € 0 Voordeel
3.4 Van afval tot grondstof € 13.000 € 0 € 0 € 0 Voordeel
Programma 4: Wonen en Leefomgeving
4.1 Woningbouw naar behoefte in elke kern € 1.875 € 3.750 € 36.708 € 36.708 Voordeel
4.2 Zorgvuldige implementatie Omgevingswet € 185.000 € 0 € 0 € 0 Voordeel
4.6 Openbare ruimte als visitekaartje € 500 € 0 € 0 € 0 Voordeel
4.7 Vastgoed € 96.710 € 0 € 0 € 0 Voordeel
Programma 5 : Bestuur en Dienstverlening
5.1 Dienstverlening: ´Dichtbij Mensen´ -€ 33.500 -€ 58.500 -€ 58.500 -€ 58.500 Nadeel
5.2 Een open en transparant Bestuur -€ 36.000 € 0 € 0 € 0 Nadeel
5.4 Financiën en middelen € 1.250.783 -€ 4.000 -€ 4.000 -€ 4.000 Voordeel
5.5 Doelgericht samenwerken -€ 15.000 € 0 € 0 € 0 Nadeel
5.6 Een goed toegankelijke en veilige ICT omgeving -€ 74.200 -€ 38.700 € 1.300 € 1.300 Nadeel
5.7 Veiligheid een gezamenlijke verantwoordelijkheid -€ 50.400 € 0 € 0 € 0 Nadeel
Totaal mutaties 2e burap € 1.363.515 € 166.970 € -5.289 € -88.007 Nadeel/Voordeel
NIEUW SALDO BEGROTING 2025-2028 € 1.030.597 € 177.046 € 6.844 € -1.184.355 Nadeel/Voordeel