Wegen
Het wegenbeleidsplan Eijsden-Margraten 2017-2020 is op 7 februari 2017 door de gemeenteraad vastgesteld. Uit efficiency-oogpunt wordt er naar gestreefd om werkzaamheden parallel te laten lopen met de uitvoering van het rioolbeheerprogramma. Om dit te bewerkstelligen wordt ieder jaar het meerjarenonderhoudsprogramma geactualiseerd. In 2020 zijn de volgende reconstructies / rehabilitaties uitgevoerd, afgerond dan wel opgestart:
- Burgemeesters Wolfsstraat St. Geertruid,
- Koningswinkel Margraten,
- Groot Welsden,
- IJzerenweg Margraten,
- Fietspad Bukel,
- Diepstraat,
- Termaar, Bauwerkoul en Gen Hof
- wegen omgeving Veldje.
Regulier onderhoud
Jaarlijks wordt groot onderhoud uitgevoerd op basis van de tweejaarlijkse weginspecties. In 2020 hebben we minder onderhoud aan de wegen kunnen uitvoeren, dan u van ons mag verwachten, dit heeft enerzijds te maken met een personele wisseling en anderzijds ermee te maken dat we een nieuwe meerjarige aanbestedingsprocedure is gevolgd. Deze nationale aanbestedingsprocedure kent vastgestelde termijnen die we moeten volgen. Dit heeft er toe geleid dat we pas vanaf september 2020 onderhoud konden uitvoeren. De asfaltdeklagen in de Leentjesweg, Rijckholterweg en Oude Zeepweg zijn in het najaar 2020 vervangen. Daarnaast hebben klein onderhoudsreparaties plaatsgevonden op diverse plaatsen in de gemeente.
Rehabilitaties
Van diverse projecten is de voorbereiding in 2020 opgestart, zoals de Gerendalsweg Scheulder, gebiedsgerichte aanpak Cadier&Keer, Dorpstraat St. Geertruid, Hoogstraat en St. Jozefstraat Oost Maarland, Stationsstraat Oost, Gronsveld. De start van de uitvoering van deze projecten is voorzien in 2021.
Verder zijn in 2020 diverse projecten uitgevoerd, zoals de Burgemeesters Wolfsstraat St. Geertruid, Koningswinkel Margraten, Groot Welsden, IJzerenweg Margraten, Fietspad Bukel, Diepstraat, Termaar, Bauwerkoul en Gen Hof en wegen omgeving Veldje. Deze projecten zijn gereed of hebben nog een uitloop in 2021.
Openbare verlichting
In 2020 heeft de planmatige vervanging van de openbare verlichting plaatsgevonden conform het onderhoudscontract met aannemer Ziut. De gemeente Eijsden-Margraten beschikt over ongeveer 5.300 masten en 5.826 armaturen. Tevens heeft het benodigde onderhoud, zoals lampcontrole, verfwerk en het oplossen van storingen aan de masten en armaturen conform programma plaatsgevonden.
In 2020 is er bijna € 62.000 meer uitgegeven aan openbare verlichting. Door diverse extra werkzaamheden als gevolg van klachten en uitbreiding van het areaal als gevolg van reconstructies van wegen is deze post overschreden. De vervanging van de openbare verlichting betreft gedeeltelijk de projectmatige vervanging volgens het beleidsplan openbare verlichting waarbij we masten vervangen na 40 jaar en armaturen na 20 jaar. Daarnaast zijn op dit budget ook nog de vervanging van de openbare verlichting in de civieltechnische projecten geboekt.
Riolering
Aan de hand van de inspectiebeelden van het riool die in 2019 zijn gemaakt, wordt voor het jaar 2020 een programma geschreven welke rioolstrengen worden vervangen en welke riolen worden gerelined (het voorzien van een kunststofkous in het riool). De werkzaamheden zijn uitgevoerd in 2020 en worden opgeleverd in 2021.
In 2019 heeft een studie plaatsgevonden naar een optimalisatie van het watersysteem Cadier en Keer. Het betreft hier het rioleringsgebied ten noorden van de Kapelweg/Willem Alexanderstraat. In deze studie is gezamenlijk met het Waterschap Limburg gekeken naar optimalisatie van enerzijds het vuilwater dat afgevoerd moet worden naar de rioolzuiveringsinstallaties en anderzijds het hemelwater dat afgevoerd wordt naar de hemelwaterbuffers. In dit onderzoek heeft tevens een studie plaatsgevonden naar oplossing van wateroverlastknelpunten als mede het afkoppelen van regenwater en al dan niet het infiltreren van het regenwater in het openbaar groen. Deze studie is voorjaar 2020 afgerond, waarna met de daadwerkelijke planuitwerking van het project is opgestart.
Onderdeel van deze studie is tevens het realiseren van een regenwaterbuffer aan de Keerberg, die kan worden gerealiseerd op het aangekochte perceel. De realisatie is voorzien voor 2021.
Voor het rioolgemaal Dorpsstraat Eckelrade, dat toe is aan vervanging, is door een ingenieursbureau gekeken naar de vervanging middels een nieuw rioolgemaal. Rekening houdend met de eisen uit het GRP, te weten het verhogen van de pompcapaciteit en om de effecten inzichtelijk te krijgen om geen hemelwater meer te verpompen naar de RWZI, is gekeken naar een buffervoorzieningen in de omgeving. Het plan is besteksgereed, wordt aanbesteed en in 2021 vervangen.
Jaarlijks worden onderhoudswerkzaamheden (exploitatielasten) uitgevoerd aan de arealen die betrekking hebben op riolering en afwatering:
- Reinigen en Inspecteren (hoofd)rioleringen
- Reinigen kolken
- Reinigen zandvangers
- Reinigen rioolvoorzieningen (schuiven, wervelventielen, terugslagkleppen,etc.)
- Reinigen open foliebuffers
- Onderhoud en renovaties pompinstallaties
- Onderhoud IBA installaties
- Reinigen pompinstallaties
- Overige kosten zoals energie, telefoon, advies, en dergelijke.
Groen
Openbaar groen
Groen is voor de gemeente uit te splitsen in twee kapitaalgoederen, namelijk het groen binnen de bebouwde kom en het landschap.
Jaarlijks is gebleken dat het beschikbare budget voor openbaar groen ontoereikend was, mede door areaaluitbreidingen als gevolg van diverse uitbreidingsplannen woningbouw. In 2020 heeft uw Raad het groenbeleidsplan inclusief extra financiële middelen vastgesteld. Hierdoor zijn vanaf 2020 de budgetten wel toereikend geweest.
Daarnaast zijn de onderhoudswerkzaamheden aan de bomen verder uitgevoerd op basis van de rapportage van de jaarlijkse veiligheidsinspectie (VTA – inspectie). In de gemeente staan zeer veel essen als weg begeleidende beplanting. We constateren dat de meeste essen last hebben van Essentaksterfte. De verwachting is dat we hier in de toekomst extra onderhoud aan moeten gaan plegen, dan wel essen moeten vervangen.
In 2020 zijn de bermen gemaaid conform het in 2017 vastgestelde bermenbeleid "maaien wat moet, bloei waar mogelijk”. Het bermenbeleid, eveneens geldend binnen en buiten de bebouwde kom, is in 2017 aangescherpt met als doel een integrale benadering van dit kapitaalgoed waarbij de veiligheid op de rijweg het belangrijkste is, maar waarbij zeker ook aandacht wordt besteed aan ecologie, landschap en landbouw.
In het openbaar groen zijn op planmatige wijze maatregelen genomen waarbij binnen het kader van de beperkte, voor openbaar groen, schaarse ruimte in de kernen wordt gekeken naar vergroting van karakteristiekversterkende, beeldbepalende vormen van openbaar groen. Daarbij is het van groot belang te streven naar een duurzame onderhoudsarme inrichting. Hier zijn de kernbegrippen sober en doelmatig van toepassing.
In het algemeen onderhoudsbestek zijn hoofdzakelijk de gebieden buiten de centra opgenomen die sober en doelmatig worden onderhouden. Er is geen achterstallig onderhoud. We laten 23,6 hectare gazons maaien (26 maaibeurten) en we onderhouden in totaal 55.000 m2 sierplantsoen op basis van operationele plannen.
Het onderhoudsbestek plantsoenen is afgestemd op de bedrijfsvoering Buitendienst. In dat kader onderhoudt de Buitendienst met name de centra van de kernen. Hierbij houdt men rekening met evenementen zoals de jaarlijkse bronken (processies). Voorafgaand aan evenementen besteedt de Buitendienst extra aandacht aan het centrum van de betreffende kern. De overige plantsoenen worden onderhouden door de MTB conform het geldende bestek ( zeven schoffelbeurten per jaar).
Landschap
LOP
In 2020 is het bomenplan vastgesteld. Hierbij is het de bedoeling om met behulp van subsidie van de provincie Limburg 40.301 bomen te planten in 4 jaar. Hiervoor hebben we thema’s vastgesteld:
- Solitaire bomen in de kernen en in het landschap.
- Omzoming van de kernen met hoogstamboomgaarden
- Vergroenen van tuinen
- Aanplanten van Tiny Forest
- Uitgeven van Herdenkingsbomen
- Aanplanten van bos
In 2020 hebben we samen met IVN, school en de buurt een Tiny Forest aangelegd in Sint-Geertruid en Gronsveld. Dit is een gepatenteerd concept (IVN) waarbij op een plek ter grote van een tennisveld 600 bomen worden geplant, waarin en waarover de school lessen verzorgd.
Met de burgerinitiatiefgroep voor de vuursteenmijn in Rijckholt is gewerkt aan een plan en de financieringsmogelijkheden voor de vuursteenmijnen en het in te richten infocentrum archeologie & landschap in Rijckholt. Dit is in 2020 bekrachtigd en in de meerjarenbegroting opgenomen.
Jaarprogramma IKL
In 2020 is uitvoering gegeven aan het jaarprogramma IKL waarin landschapsonderhoud, cultuurhistorie en participatie centraal staan. Het educatieve en vrijwilligersprogramma welke onderdeel uitmaken van het jaarprogramma zijn dit jaar door corona anders dan normaal verlopen. Door corona zijn verschillende vrijwilligersactiviteiten, die IKL begeleid, komen te vervallen. Ook de natuurles dagen op de basisschool zijn anders uitgevoerd en hiervoor in de plaats hebben kinderen onder andere materiaal gekregen voor een nestkast die ze middels een online instructie van IKL in elkaar konden knutselen.
Gebouwen
Om gemeentelijke kapitaalgoederen zoals gemeentelijke gebouwen functioneel en bruikbaar te houden, dient hieraan jaarlijks onderhoud te worden gepleegd. Door onderhoud te plegen wordt kapitaalvernietiging voorkomen. Voor het benodigde onderhoud doteert de raad jaarlijks middelen in de voorziening “onderhoud gemeentegebouwen”. De huurinkomsten dienen in de regel als dekking voor de exploitatie-uitgaven van het gemeentelijke Vastgoed.
Voorziening “onderhoud gemeentegebouwen”
De uitvoering van het jaarlijkse onderhoud is door de raad gemandateerd aan het College.
Het College stelt jaarlijks een werkplan vast op basis waarvan het benodigde onderhoud aan gemeentelijke gebouwen wordt uitgevoerd. Het werkplan gemeentegebouwen 2020 is op 28-01-2020 door het College vastgesteld.
Op basis van dit besluit is het benodigde onderhoud door afdeling Openbare Ruimte ten uitvoering gebracht. In sporthal De Hoven is onder andere het systeemplafond, de verwarmingspanelen in het plafond, de oude geluidsinstallatie en wandbekleding vervangen. De akoestiek (geluidsabsorptie) is door gekozen materiaal (houtwolcement platen) aanzienlijk verbetert. Dit laatste heeft een meerwaarde voor de gebruikers die van deze sporthal gebruik maken. In sporthal de Hoven is de vloerafwerking in de entree en gangen vervangen door een pvc-vloerafwerking. Deze vloerafwerking is goedkoper in aanschaf dan tegels, en omdat deze vloerafwerking geen naden of voegen heeft, beter schoon te houden en hygiënischer. Dit is het meest omvangrijke onderhoud dat afgelopen jaar is uitgevoerd.
Het geplande onderhoud dat niet in 2020 is uitgevoerd zal alsnog op een later moment plaats vinden. In de opbouw van de voorziening wordt met deze uitgestelde uitgaven rekening gehouden. Het beschikbaar gestelde budget is limitatief. Een onderschrijding vloeit terug naar deze voorziening waardoor benodigde dotaties voor volgend jaar lager zijn. In 2020 stond een dotatie van €325.000 aan de voorziening begroot. Dit bedrag is ook daadwerkelijk gedoteerd aan de voorziening. De werkelijke uitgaven bedroegen € 388.000. Bij het opstellen van de jaarrekening is een doorkijk gemaakt tot 2024. Daar is te zien dat de voorziening meerjarig positief blijft. Een extra dotatie is nu dus niet nodig. Eventuele toekomstige benodigde dotaties zullen tijdens het opstellen van de begroting worden meegenomen.
Kanttekening: de noodzaak tot het plegen van onderhoud wordt bepaald op het moment dat het geplande werk definitief ter hand wordt genomen. Aan bouw- en installatieonderdelen wordt alleen onderhoud gepleegd mits dit daadwerkelijk technisch noodzakelijk is. In vakspecialistische termen noemen wij dit: “toestandsafhankelijk onderhoud” plegen. Deze handelwijze past binnen het aanbestedingsbeleid om niet eerder of later in te kopen dan strikt noodzakelijk.
Duurzaamheid
De doelstelling is om alle gemeentelijke gebouwen in 2040/2050 energie neutraal te maken. Onze beleidsafdeling adviseert College/Raad ten aanzien van het gemeentelijke duurzaamheidsbeleid. Hiervoor wordt verwezen naar de beleidsnotitie duurzaamheid “Durf duurzaam” 2015-2018 dat door de raad op 26 mei 2015 is vastgesteld.
Met vereiste duurzaamheidsmaatregelen aan het gemeentelijke gebouwen/vastgoed dient in de toekomst rekening te worden gehouden. Vanuit deze doelstelling is vervangende nieuwbouw in dit licht voor de lange termijn wellicht een efficiëntere en goedkopere oplossing. Een groot aantal gemeentelijke gebouwen is inmiddels afgeschreven, deze uitgaven drukken niet meer op de begroting en biedt ook mogelijkheden. Voor duurzaamheidsmaatregelen dienen aanvullende middelen beschikbaar te zijn. Als voorbeeld: een warmtepomp is duurzamer, maar wel 3-4 zo duur qua aanschaf/ombouw. Ook bij vervanging in de toekomst kost dit (nu nog) aanzienlijk meer. Een lager energieverbruik en minder CO2 uitstoot heeft nu nog een behoorlijke prijs. Zonnepanelen worden anderzijds wel steeds goedkoper omdat deze toepassing inmiddels al verder doorontwikkeld is en een grotere afzet markt heeft en hierdoor goedkoper wordt. Andere technische ontwikkelingen staan nog in de kinderschoenen. Wij weten nu nog niet welke alternatieven op termijn (financieel) haalbaar zullen zijn. In combinatie met nieuwbouw zijn aanvullende duurzaamheidsmaatregelen waarschijnlijk ook goedkoper. Een MJOP-gebouwen dat vooral gericht is op instandhouding van bestaande voorzieningen voorziet niet in ingrijpende en kostbare aanvullende duurzaamheidsmaatregelen. Met grote investeringen om de duurzaamheid te bevorderen wordt bij het vervangingsonderhoud niet meegenomen, behoudens aanvullende isolatie maatregelen waarmee de energiebehoefte (/vraag) kan worden verminderd en waardoor uiteindelijk een kleinere installatie vermogen nodig zal zijn (en dus goedkoper).
Leegstand
Naast het onderhoud van de gebouwen is het leegstandsbeleid van gebouwen een actueel onderwerp. In de gemeente Eijsden-Margraten is echter nauwelijks sprake van leegstand. Wij streven ernaar om een op vraag en aanbod afgestemd voorzieningen niveau in stand te houden. Maatschappelijke veranderingen vormen hierbij een belangrijk uitgangspunt.
Hierna volgt een overzicht van de stand van zaken van de MIP-projecten per 31/12/2020. In het overzicht worden de planning, de operationele stand van zaken en de financiële stand van zaken per project weergegeven. Het betreft hier ook de projecten die voor 2020 zijn opgestart.
De reconstructie van een weg met riool (combiproject) bestaat in grote lijnen uit twee fases:
- De planvoorbereiding : deze fase bestaat uit het verzamelen en inwinnen van gegevens zoals bodem/fundering/constructie ed., het opstellen van ontwerpen, bestekken, het houden van inwonersavonden en het houden van de aanbestedingsprocedure. Deze fase heeft een lange doorlooptijd en kost relatief weinig geld in verhouding tot het beschikbare budget.
- De uitvoeringsfase: hierin voert de aannemer de werkzaamheden uit. Deze fase kost meestal relatief minder tijd maar brengt wel het grootste deel van de kosten met zich mee.