Programma 1: Mens & Samenleving

1.0 Prioritair thema: Lifestyle

Omschrijving

Terug naar navigatie - Omschrijving

Een goede kwaliteit van leven voor al onze inwoners in een inclusieve samenleving is ons streven waar iedereen mag en kan meedoen en waarin sprake is van een inclusieve economie. Dit sluit naadloos aan bij het Cittaslow-gedachtegoed dat we voor ogen hebben. Een gedachtegoed waarin we binnen de maatschappelijke ontwikkelingen en de behoeften van onze inwoners en gemeenschappen verder bouwen aan een veerkrachtige en vitale samenleving.

Vanuit deze optiek wordt sinds 2020 nadrukkelijk accent gelegd op het thema positieve gezondheid gericht op het versterken van de individuele en collectieve kracht waarin de individuele gezondheid, welzijn en participatie centraal staat. Daarnaast komt binnen dit thema het accent te liggen op gezonde voeding geënt op het stimuleren van bewust consumeren en produceren.
Rondom het programma Lifestyle staan we voor de volgende uitdagingen:

  • Jongeren aan het bewegen krijgen/houden en gezonde voeding stimuleren
  • Ouders bewust maken van gezonde levensstijl
  • Vitaliteit en gezondheid ouderen stimuleren
  • Zelfredzaamheid versterken en actieve deelname aan c.q. participeren in de culture, sociale, natuurlijke omgeving stimuleren
  • Faciliteiten bieden t.b.v. bewegen en ontmoeten in en rondom de kernen
  • Stimuleren van een inclusieve economie/gemeenschap, waarin ieder waarde kan toevoegen
  • Producenten, leveranciers en maatschappelijk middenveld een actieve bijdrage laten leveren aan een gezonde leefstijl en voeding met aandacht voor gezonde scholen, gezonde winkels, gezonde kantines en gezonde restaurants waarbij lokaal voedsel de basis vormt
  • Toerisme en immaterieel erfgoed laten aansluiten bij de ambities van de prioritaire thema’s en de ambitie dat de gemeenschap Eijsden-Margraten in 2024 Cittaslow ademt.

Ontwikkellijnen
Om een antwoord te geven op de geschetste opgaven komt de focus te liggen op de volgende ontwikkellijnen:

  1. We streven naar een hogere positieve gezondheid (‘’hoofd‘’) met als doel dat iedere burger weet waar hij/zij zorg/hulp kan vinden en deze ook kan krijgen.
  2. We bevorderen het bewegen (‘’lichaam’’) met als doel dat eenieder op eigen wijze in beweging komt voor de gezondheid van zichzelf en eventueel voor anderen en de omgeving.
  3. We faciliteren het invulling geven aan een zinvolle tijdsbesteding (‘’handen‘’) met als doel dat eenieder op eigen wijze bijdraagt aan de gemeenschap Eijsden-Margraten, via werk, vrijwilligerswerk, verenigingsleven, of anderszins.
  4. We stimuleren het bewuster produceren en consumeren van producten (‘’hart’’), zodat ondernemers en producenten als ook consumenten zich meer dan nu, bewust zijn van de maatschappelijke impact van zijn of haar koop (consumptie)gedrag.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

1.0.1 Bevorderen van positieve gezondheid gericht op bewegen, vitaliteit en participeren

Terug naar navigatie - 1.0.1 Bevorderen van positieve gezondheid gericht op bewegen, vitaliteit en participeren

Een breed palet aan educatieve-, culturele-, ontmoetings- en sport- en bewegingsactiviteiten die onze gemeente ondersteunt en/of organiseert is voor iedereen (ongeacht leeftijd, gezondheid, sociale en economische omstandigheden) zoveel mogelijk bereikbaar, betaalbaar en toegankelijk.

Wat gaan we ervoor doen in 2022?

1.0.2 Stimuleren lokale voedsel economie

Terug naar navigatie - 1.0.2 Stimuleren lokale voedsel economie

Vanuit het oogpunt van duurzaamheid, het bevorderen van gezondheid, de transitieopgaven binnen de landbouwsector en de kwaliteiten die de lokale terroir bezit, liggen er kansen om een inclusieve lokale economie te bevorderen die waarde toevoegt aan de gemeenschap, specifiek gericht op het stimuleren van de lokale voedsel economie. 

Wat gaan we ervoor doen in 2022?

1.1 Kerntaak: Sociaal Domein

Terug naar navigatie - Omschrijving

Het Sociaal Domein gaat over mensen en hun directe omgeving, niet om producten en diensten en niet over het toepassen van protocollen en uitvoering van de regels van “het systeem”. De inwoners staan centraal. Zij hebben een belangrijk aandeel in het oplossen van problemen en de regie daarover. Daar waar nodig vindt ondersteuning plaats. Het ondergeschikt maken van het systeem aan het belang van de inwoner en de directe omgeving is de basis van een toekomstbestendig en dus ook een financieel gezond Sociaal Domein.

Er zullen altijd mensen zijn die tijdelijk of permanent niet zelfredzaam zijn en geen regie over hun leven kunnen voeren. Deze mensen moeten wij blijven ondersteunen en een vangnet blijven bieden. In dat geval zorgen wij voor kwalitatief goede hulp en ondersteuning.

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

1.1.1 Budgettair neutrale uitvoering Wmo, Participatiewet en Jeugdwet

Terug naar navigatie - 1.1.1 Budgettair neutrale uitvoering Wmo, Participatiewet en Jeugdwet

Er wordt gestreefd naar een budgettair neutrale uitvoering van de Wmo, Participatiewet en de Jeugdwet. Het uitgangspunt is ook hier: niet meer, maar ook niet minder hulp en ondersteuning dan noodzakelijk.
Het aantal inwoners dat een beroep doet op professionele hulp en ondersteuning en de bijbehorende uitgaven worden gestabiliseerd.

1.1.2 Ondersteunen kwetsbare inwoners

Terug naar navigatie - 1.1.2 Ondersteunen kwetsbare inwoners

Onze kwetsbare inwoners (jong en oud) worden ondersteund opdat zij in hun eigen leefomgeving zo lang mogelijk kunnen blijven wonen met goede kwaliteit van leven, deel kunnen nemen in de samenleving en zich persoonlijk kunnen ontwikkelen.

1.1.3 Maatschappelijke vraagstukken

Terug naar navigatie - 1.1.3 Maatschappelijke vraagstukken

Maatschappelijke vraagstukken en/of hulp- en ondersteuningsvragen van onze inwoners worden benaderd vanuit de bredere context, binnen onderling verbonden beleidskaders en in dialoog met de inwoners en hun sociale omgeving.  Daarbij richten wij de focus op resultaat en passen zoveel mogelijk maatwerk toe.

1.1.4 Eigen kracht van onze inwoners

Terug naar navigatie - 1.1.4 Eigen kracht van onze inwoners

Bij elk maatschappelijk vraagstuk gaan wij uit van eigen kracht van onze inwoners en maatschappelijke partners en wij handelen daarnaar: ze krijgen maximale ruimte om initiatieven te nemen en te realiseren.

Financiële afwijkingen

Terug naar navigatie - Financiële afwijkingen
1.1 Sociaal Domein
Onderwerp B/L 2022 2023 2024 2025 I/S
Mee (+) tegenvaller (-)
Autonome ontwikkelingen
Jeugdzorg L € -150.000 -150.000 -150.000 -150.000 S
Totaal € -150.000 -150.000 -150.000 -150.000
Besluiten
Totaal € - - - -
Bijstelling bestaand beleid
Totaal - - - -
Totaal € -150.000 -150.000 -150.000 -150.000

Toelichting

Terug naar navigatie - Toelichting

Autonome ontwikkelingen

Jeugdzorg
In afwijking van de begroting wordt in de eerste bestuursrapportage op Jeugd bijgeraamd op het onderdeel  maatwerkvoorzieningen. Gelet op de onvoorspelbaarheid, aard en autonome karakter van deze voorziening wordt evenals in 2021 voor 2022 een forse kostenstijging voorzien. Een andere ontwikkeling die van invloed is op de begroting zijn de momenteel lopende inkooptrajecten Jeugd. Hierbij is naast nieuwe aanbestedingen ook een transformatie van de wijze van inkoop aan de orde. De  omschakeling van oude inkoopsystematiek naar nieuwe inkoopsystematiek leidt wel tot onzekerheden in de inschatting van de kosten.

1.2 Kerntaak: Vitale inwoners en gemeenschappen

Terug naar navigatie - Omschrijving

Een sterke gemeenschap met vitale inwoners onderscheidt zich door de aanwezigheid van een grote individuele en collectieve kracht. Mede daardoor ontstaat er een breed pallet aan algemene voorzieningen en activiteiten. Deze ontstaan vaker door burgerinitiatieven waarbij enthousiaste vrijwilligers een trekkersrol nemen. Mensen vallen niet buiten hun gemeenschap door ziekte, beperking, gebrek aan middelen of bijvoorbeeld een andere achtergrond. Recht op gezond en veilig leven is een van de fundamentele rechten van elk mens. Bescherming, bewaking en bevordering van en gezond en veilig leven voor al onze inwoners behoort tot onze basistaken. Speciale aandacht daarbij verdienen onze inwoners in een kwetsbare positie. Een gezond en veilig leven is ook een belangrijke factor voor de verhoging van de zelfredzaamheid en bevordert de actieve participatie aan de maatschappij.
Duurzame en toekomstbestendige sport- beweeg- cultureel-maatschappelijke-en onderwijsactiviteiten en accommodaties vormen het fundament voor goede kwaliteit van leven in onze gemeente.

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Financiële afwijkingen

Terug naar navigatie - Financiële afwijkingen
1.2 Vitale inwoners en gemeenschappen
Onderwerp B/L 2022 2023 2024 2025 I/S
Mee (+) tegenvaller (-)
Autonome ontwikkelingen
Totaal - - - -
Besluiten
Huurderving Schoolstraat 26 / 26A St. Geertruid en Schoolstraat 14 A-J Noorbeek. L € -6.000 € -6.000 € -6.000 € -6.000 S
Verhoging leerplichtbijdrage, kantoorkosten en verhoging bijdrage GR L € -26.750 € -32.282 € -32.282 € -32.282 S
Opstellen Meerjarig integraal huisvestingsplan L € -22.100 I
Eerste inrichting Tangram 2020-2021 L € -907 € -907 € -907 € -907 S
Eerste inrichting Tangram 2019-2020 L € -878 € -878 € -878 € -878 S
Totaal € -56.635 € -40.067 € -40.067 € -40.067
Bijstelling bestaand beleid
Extra inspecties bij opvang door gastouders. L € -5.901 I
Project Jeugd aan Zet. L € -10.000 I
Totaal -15.901 - - -
Totaal -72.536 -40.067 -40.067 -40.067

Toelichting

Terug naar navigatie - Toelichting

Besluiten

Huurderving
Als gevolg van de huisvesting van statushouders dienen kleinere panden samengevoegd te worden.  Dit heeft tot gevolg dat er een huurderving ontstaat van € 6.000 p/j. 

Verhoging leerplichtbijdrage, kantoorkosten en verhoging bijdrage GR
Op basis van de begroting 2022 dient de leerplichtbijdrage en de bijdrage aan de GR voor 2022 te worden verhoogd.

Meerjarig huisvestingsplan
Binnen de wetgeving onderwijshuisvesting heeft er een wetswijziging plaatsgevonden waarmee het voor gemeenten een verplichting wordt een meerjarig integraal Huisvestingsplan (IHP) te ontwikkelen.  De kosten voor het opstellen van een IHP worden geraamd  op  € 22.100.

Eerste inrichting Basisschool Tangram
Stichting kom Leren heeft voor basisschool Tangram in Eijsden voor de schooljaren 2019-2021 een vergoeding gevraagd voor de aanschaf van eerste inrichting (onderwijsleerpakket en meubilair), in verband met groei van het leerlingaantal per teldatum 1 oktober 2020. Bij groei van het leerlingaantal en toename van groepen op een school bestaat recht op zo’n vergoeding. Vergoedingsbedragen zijn genormeerd en vastgelegd in de Verordening onderwijshuisvesting.

Bijstelling bestaand beleid

Extra inspecties bij opvang door gastouders
Via de algemene uitkering zijn gelden ontvangen voor extra inspecties bij opvang door gastouders. Hiermee worden de gelden afgezonderd en " gereserveerd".

Project Jeugd aan zet
Via de algemene uitkering zijn gelden ontvangen voor het project Jeugd aan Zet. Hiermee worden de gelden afgezonderd en " gereserveerd" . 

 

 

1.3 Kerntaak: Culturele identiteit

Terug naar navigatie - Omschrijving

Materieel en immaterieel cultureel erfgoed heeft de functie van ‘sociaal cement’: het verstevigt de sociale cohesie in een gemeenschap. Het is wat mensen met elkaar bindt. Cultureel erfgoed draagt bij aan de identiteit en het karakter van de gemeente. Erfgoed biedt ook kansen: het draagt bij aan hoogwaardig toerisme, wat op zijn beurt weer economische groei bevordert. Daarnaast draagt cultureel erfgoed bij aan een prettig woon- en leefklimaat in onze gemeente.

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

1.3.1 Behoud kernkwaliteiten fysieke leefomgeving

Terug naar navigatie - 1.3.1 Behoud kernkwaliteiten fysieke leefomgeving

Behoud en bescherming van de kernkwaliteiten van de fysieke leefomgeving richt zich op:
- de historische kernen en het buitengebied;
- de monumenten en ander gebouwd erfgoed (zoals de beeldbepalende panden).

Voortgang programma 1

Terug naar navigatie - Voortgang programma 1

Onderstaande is op hoofdlijnen de voortgang beschreven van de acht beleidsvelden binnen het programma Mens & Samenleving. Het betreft hier de periode januari-mei 2022 en dit i.r.t. de planning en begroting.


Jeugd
In afwijking van de begroting wordt in de eerste bestuursrapportage op Jeugd bijgeraamd op het onderdeel  maatwerkvoorzieningen. Gelet op de onvoorspelbaarheid, aard en autonome karakter van deze voorziening wordt evenals in 2021 voor 2022 een forse kostenstijging voorzien.
Als gevolg van het nieuwe woonplaatsbeginsel dat per 1 januari 2022 is ingegaan komen de kosten voor plaatsing in een voorziening buitenshuis nu voor rekening van de gemeente waar de jeugdige oorspronkelijk woonachtig is. Tot 1 januari gold hiervoor het adres van de voorziening/instelling. Omdat onze gemeente naar verhouding een hoog aantal plekken voor deze voorziening op haar grondgebied heeft, waren de kosten en vergoedingen een veelvoud van wat voor 2022 is begroot. Daar we te maken hebben met een overgangssituatie (die goed wordt gemonitord) is het op dit moment moeilijk om een goede prognose te maken van de te verwachten kosten 2022. Dit heeft niet alleen te maken met de verblijfskosten bij jeugd, maar ook op de daarmee samenhangende kosten voor behandeling en begeleiding. De verwachte kosten zullen lager zijn dan in 2021, echter dit bedrag kan dus nog niet gekwantificeerd worden. De verwachting is dat hierover in de tweede bestuursrapportage meer inzicht kan worden gegeven. Een andere ontwikkeling die van invloed is op de begroting zijn de momenteel lopende inkooptrajecten Jeugd. Hierbij is naast nieuwe aanbestedingen ook een transformatie van de wijze van inkoop aan de orde. De  omschakeling van oude inkoopsystematiek naar nieuwe inkoopsystematiek leidt wel tot onzekerheden in de inschatting van de kosten. In de tweede bestuursrapportage en in onze periodieke Raadsinformatiebrieven informeren we u verder over de ontwikkelingen. 

WMO
De voortgang van beleid en uitvoering verlopen volgens plan. Wel is ook hier sprake van nieuwe aanbestedingen waarvan de consequenties en effecten voor 2022 nog niet te prognosticeren zijn. 

Participatie
Binnen de inkomensvoorziening van de participatiewet is het aantal bijstandsuitkeringen het afgelopen jaar gedaald  (van 227 naar 218 uitkeringen). De verwachte rijksinkomsten (BUIG) in 2022 zijn ook naar beneden bijgesteld o.b.v. informatie vanuit het Rijk. (voorlopig budget BUIG 2022 is in april 2022 gesteld op €3.214.806 en in de primitieve begroting is €3.401.476 o.b.v. BUIG informatie april 2021 voor boekjaar 2022 opgenomen). Op de andere onderdelen van de inkomensvoorziening zijn autonome bijstellingen opgenomen. Belangrijk aandachtpunt is het beroep dat ondernemers doen voor financieel advies en hulp en het toegenomen beroep op de BBZ (bijzondere bijstand zelfstandigen. De andere posten binnen de participatie (WSW en re-integratie) blijven op het begrotingsniveau 2022. 
Binnen SEM is uitvoering gegeven aan de energietoeslag en sinds eind april hebben de rechthebbenden een eerste toeslag (kunnen) ontvangen. Deze regeling loopt nog door in 2022 en er vindt ook afstemming plaats met de omliggende gemeenten voor de uitvoering van de regeling. De gemeente ontvangt bij de algemene uitkering een vergoeding voor de energietoeslag en uitvoering. Omdat de uitvoering nog plaatsvindt is deze vergoeding resultaatneutraal opgenomen. 
Vanaf 1 januari 2022 is de gemeente ook verantwoordelijk voor de uitvoering van de nieuwe wet inburgering. Voor deze nieuwe wet is een project opgezet voor de inrichting van de uitvoering. De uitvoering van deze implementatie ligt op schema. Voor wat betreft de uitvoering van de taakstelling huisvesting statushouders wordt gewerkt aan het wegwerken van de achterstanden van 2021 en het realiseren van de taakstelling 2022. E.e.a. hangt nauw samen met het beschikbaar komen van woningen. Hiervoor wordt momenteel, in overeenstemming met planning, uitvoering gegeven aan diverse verbouwingen aan woningen voor grote gezinnen. Vooralsnog is er geen sprake van een bijraming.
Sinds maart 2022 wordt met een projectmatige aanpak uitvoering gegeven aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Voor wat betreft de kosten van het opvangen, begeleiden, huisvesten en de leefgeldregeling is door het Rijk de toezegging gedaan dat de kosten integraal worden vergoed.

Kunst & Cultuur 
De uitvoering van het beleidsveld Kunst en Cultuur verloopt volgens planning. Wel zijn er ontwikkelingen rond de kosten van de bibliotheekvoorziening. De consequenties zullen bij de volgende bestuursrapportage aan de orde komen. 

Onderwijs
Beleid en uitvoering verlopen volgens planning. Hierbij is zoals gepland veel aandacht en inzet op het meerjarighuisvestingsbeleid.

Sport en bewegen
Ook bij sport en bewegen verlopen beleid en uitvoering volgens plan en planning. 

Gezondheid
Een belangrijk onderdeel wordt gevormd door de opgave van de GGD. Beleid en uitvoering liggen op schema.

Subsidiebeleid
Naast de al jarenlange stabiele uitvoering van aanvraag t/m besluit waren 2020 en 2021 extra drukke jaren vanwege de pandemie en de extra uitkeringen (herstel, hervormen en verbinden) als gevolg van Corona . Voor 2022 verloopt de uitvoering vooralsnog volgens plan en planning. 

Wat gaat het kosten?

Terug naar navigatie - Wat gaat het kosten?
Wat mag het kosten? Primitief Begr.wijz. Begroting Begr.wijz. Begroting 2022
1. Mens & Samenleving Begroting 2022 NW Burap 1 Na Burap 1
Saldo beleidsveld 1.0 Prioritair thema Lifestyle -€ 103.500 -€ 103.500 -€ 103.500
Saldo beleidsveld 1.1 Sociaal Domein -€ 10.621.608 -€ 184.025 -€ 10.805.633 -€ 150.000 -€ 10.955.633
Saldo beleidsveld 1.2 Vitale inwoners en gemeenschappen -€ 3.783.188 -€ 172.167 -€ 3.955.355 -€ 72.536 -€ 4.027.891
Saldo beleidsveld 1.3 Culturele identiteit -€ 241.978 -€ 169.520 -€ 411.498 -€ 411.498
Saldo beleidstaak vóór bestemming -€ 14.750.274 -€ 525.712 -€ 15.275.986 -€ 222.536 -€ 15.498.522
Mutaties reserves -€ 93.408 € 505.399 € 411.991 € 411.991
Saldo beleidstaak na bestemming -€ 14.843.682 -€ 20.313 -€ 14.863.995 -€ 222.536 -€ 15.086.531